vrijdag 10 maart 2017

POELIMONARIA, POELIFINARIO, ehh … PULMONARIA!

Heggenmussen

In mijn tuin geen Poelifinario
maar een Oranjetip!
Het is wat, met al die Latijnse namen in de flora en fauna. En als cabaretiers van het kaliber Toon Hermans zich ermee gaan bemoeien kan zo’n naam zomaar een eigen leven gaan leiden. In 1980 bedacht hij, als zelfbenoemd ornitholoog, de Poelifinario, een tropische vogelsoort. Roep: “Krroet!”
Gelukkig is er ook nog het in 1753 verschenen werk van arts en hortulanus Carl Linnaeus, ‘Species plantarum’, met daarin beschrijvingen van de tot dan bekende geslachtsnamen van planten én een soortaanduiding. In totaal zo’n zesduizend beschrijvingen, geheel in het Latijn. 

Tot op de dag van vandaag maken we daar wereldwijd gebruik van. Maar ook de van oudsher in de volksmond gebruikte benamingen zijn bewaard gebleven en die waren vooral gebaseerd op uiterlijke kenmerken. Zo deed het gevlekte blad van Pulmonaria kennelijk aan longen denken en dus kreeg deze plant oorspronkelijk de naam ‘longkruid’. In de latere Latijnse benaming werd dit overgenomen; in het Latijn staat ‘pulmo’ voor ‘long’. Een geneeskrachtige werking op de longen is niet bewezen en wat dan overblijft is een aardige plant die al vroeg in het voorjaar bloeit, in maart en april. Het blad blijft de hele zomer, herfst en zelfs de hele winter, decoratief.
'Hardrock' Pulmonaria!
Pulmonaria geeft de voorkeur aan een beschaduwde vochtige standplaats, zeg maar de moeilijke hoekjes in de tuin, en daar kleurt het blad ook het mooist, met heldere witte vlekken. In zonniger gedeelten overleven ze ook, hoewel ze daar wel gevoeliger zijn voor meeldauw. Maar lelijk blad kan natuurlijk te allen tijde worden afgeknipt - er groeit vanzelf weer fris nieuw blad. Even in het langslopen blad wegplukken is lastig: de dunne maar taaie nerf moet geknipt worden.
Pulmonaria is dus een typische schaduwplant en op een zonnige standplaats moet je daarom rekening houden met zijn gevoeligheid voor meeldauw. (Maar bij mij floreert een exemplaar zelfs tussen voegen op het terras, in de zon!)

'Gewone' Pulmonaria, in diverse bloeistadia
Liefhebbers van deze vroege bloeier kunnen ook nog kiezen uit meerdere soorten. Pulmonaria officinalis is de meest geziene soort met blauwe bloemen, die geleidelijk verkleuren naar roze. Zo heb je tweekleurige planten, wat in een groepje een leuk effect geeft. Er is ook nog een variant op deze soort: P. officinalis Sissinghurst White, met in de naam een verwijzing naar de witbloeiende tuin van Vita Sackville West in Sissinghurst. Deze soort bloeit in maart en april met grote witte bloemen. Een aanrader! Mooi in combinatie met P. angustifolia ‘Munstead Blue’: donkere lilablauwe bloemen boven blauwgroen blad. In dit geval dus zonder de kenmerkende witte vlekken. Er is ook een ‘gewone’ P. angustifolia die uitloopt met rode bloemen welke later alsnog naar violetblauw verkleuren. Wil je echt rood dan is P. rubra de beste keus. Voor een mooie overgang valt de keuze op P. saccharata met donker lila tot rode bloemen. Een variant hierop is P. saccharata ‘Mrs. Moon’ met lilarood tot blauwe bloemen. Geen roodtinten in de tuin? Kies dan voor P. saccharata ‘Pink Dawn’: donker lilakleurig. En dan eindigen we weer met een mooie blauwbloeiende variant: P. longifolia.


Al deze varianten worden 25 tot 30 cm hoog. En het hoeft niet, maar na de bloei mag met de bloemstengels ook het blad worden afgeknipt, zodat er nieuw blad groeit voor de rest van het jaar, tot het nieuwe bloeiseizoen voor Pulmonaria’s in het volgende voorjaar!

Maart 2017

Geen opmerkingen: