vrijdag 14 november 2014

NIEUWE ARTIKELEN


NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN OP
12 DECEMBER 2014




De kuipplanten bloeien nog steeds: buiten. Voor Ananassalie, Salvia
Elegans, is dit gewoon: het is een van oorsprong Zuid-Amerikaanse 
herfstbloeier. Bijzonder is hier het uitblijven van de vorst in ons land!
De bloemen zijn eetbaar (zoet), het blad kan in het theewater of een
fruitsalade, of meegebakken worden in cakedeeg,




Hier aanklikken:  ALLE COLUMNS
Hier aanklikken:  ALLE HEGGENMUSSEN
Hier aanklikken:  ALLE TUINKALENDERS
Hier aanklikken:  ALLE TUINFOTO'S
Hier aanklikken:  ANDERE TUINEN

NETHEIDSFOBIE

In míjn tuin ...

... steekt het niet zo nauw met de netheid. Het gaat om het totale plaatje en daarmee ben ik dik tevreden. Maar er zijn momenten waarop de planten afzonderlijk in beeld komen. Dan komt ook mijn netheidsfobie in beeld en pluk ik tegen alle natuurlijke wetten en regels in ook nog gauw even de bruine stengeltjes van de geraniums weg. Bijvoorbeeld. Terwijl ik het doe, weet ik dat ik dom bezig ben, met een winter in aantocht, maar ik kan het gewoon niet laten. En uiteindelijk komt het weer helemaal goed: als ik afgevallen bladeren netjes van het pad af veeg, de tuin in.


Het totale plaatje ...
Mijn man heeft geen last van fobieën en mikt bij het boodschappen doen de etenswaren onbezorgd in de kar. Waar ik ze vervolgens netjes rechtop zet: koek, cake en brood, allemaal op hun kontje. Pakjes gesneden kaas schuif ik ertussen en zelfs eierdozen staan rechtop. Zo blijft alles heel, kan er veel meer in en is precies te zien wat we al hebben, van het boodschappenlijstje. (O, die lijstjes!)
Vanzelfsprekend ben ik ook degene die aan het eind van de lopende band de boodschappen opwacht om ze volgens hetzelfde principe in te laden. Om zijn goodwill te tonen, gooit mijn man er nog wel eens iets tussendoor, maar dat moet er natuurlijk weer uit: anders past het niet. Ik merk nu trouwens dat het heel goed is om die tic eens op papier te zetten. Niet best, als je dat allemaal zo leest. Maar ik ben niet de enige met zo’n fobie.


Herfstkrokussen 'in het gelid'!
Laatst stond ik weer eens aan het eind van de band mijn boodschappen op te wachten, toen ik zag hoe de kassière onze diepvriespizza’s rechtop tegen elkaar zette (!) en ze vervolgens aan weerszijden steunde met twee pakken melk. Er kwam een fraai architectonisch bouwwerkje op mij af. Had ik iets gemist in de berichtgeving omtrent het vervoer van diepvriespizza’s? Eerst, netheidsfobie, maakte ik de kassière een compliment over haar toewijding en vroeg toen naar het waarom. Ze had een steekhoudende verklaring voor deze bijzondere service: als je dit soort dozen plat op de band legt, kunnen ze verschuiven en verderop tussen de andere boodschappen in de knel komen en, nou ja, het is gewoon een slordig gezicht en ze hield nu eenmaal van netjes! Heerlijk!


Netjes!
Straks de tuinpaadjes vegen, maar van de bruine geraniumstengeltjes afblijven. Het is zaak de fobie netjes onder controle te houden, vooral in de tuin!

November 2014

VOER VOOR VOGELS

Heggenmussen

Het heeft even geduurd, maar nu wordt het dan toch echt herfst. Sommige bomen zijn al helemaal ‘ontgroend’ en veel vogels hebben het land al verlaten. Fascinerend vind ik dat: de grote groepen ganzen die in een strakke formatie overvliegen, elkaar soms met een korte ‘gak’ nog iets toeroepend. Je zou er weemoedig van worden, maar mijn bewondering voor de enorme prestatie die trekvogels leveren krijgt toch altijd weer de overhand.

Houd een pot pindakaas bij de hand
en het mussenvolk in stand 
Voor de achterblijvers kan het ook een hele toer zijn om hier de winter te overleven. En het vogelbestand in Europa stáat al onder druk. Engelse onderzoekers hebben geconstateerd dat het aantal Europese vogels tussen 1980 en 2009 met 421 miljoen is afgenomen. Dit zou vooral te wijten zijn aan het toenemend intensieve gebruik van landbouwgronden en een afname van stedelijk groen. Het gaat om de zesendertig meest voorkomende soorten, waaronder ook de huismus en de spreeuw. Toevallig zijn dat precies de soorten die nu in mijn eigen tuin oververtegenwoordigd zijn bij het vogelvoer. Wat betreft de mussen kan dat te maken hebben met onze vrij toegankelijke dakgoten, waar des zomers druk genesteld wordt. Voor álle vogels geldt het gastvrije onthaal, dat hen in onze buurtuin ten deel valt: mijn buurvrouw voert de vogels het hele jaar. Zelf zie ik het vogelvolk in de zomer liever mieren, luizen en andere plantenbelagers verorberen.


Voor de spreeuw is het nog een hele toer om bij de
pindakaas te komen. Een vogelvoervettaart is in de maak
Mijn leidraad was altijd het boek ‘Vogels over de vloer’, derde druk juli 1991, waarin Nico de Haan schrijft: “Een goed gevulde voedertafel zal in de zomer weinig klanten trekken.” Omdat “... natuurlijk voedsel beter smaakt dan een berg kaas, brood en keukenrestjes.” Maar in ‘Een tuin vol vogels’ (2007), geschreven door Monica Wesseling, met tips van Nico de Haan, staat in het hoofdstuk Zomer: "Bijvoeren mag!" Daar gaat het om meelwormen voor pas uitgevlogen vogels en hun ouders. Kennelijk is er op dit gebied een ontwikkeling gaande, want laatst trof ik het boekje ‘Vogels voeren - maar nu goed’ (2008), geschreven door prof. dr. Peter Berthold (vooraanstaand ornitholoog) en Gabriele Mohr (gespecialiseerd in het voeren van in het wild levende vogels). Uit onderzoek is gebleken dat vogels zomer en winter gebruik maken van voederplaatsen, maar daarnaast ook altijd blijven zoeken naar ‘natuurlijk’ voedsel. Ze worden niet afhankelijk van het bijvoeren en ook is er geen negatief effect voor jonge vogels.


In een goed gevulde tuin is voor vogels veel te vinden

Aangeraden wordt de tuin met een natuurlijke beplanting en een goede voederplaats om te toveren tot een oase voor vogels en andere dieren, maar voeren op een balkon in de stad kan ook, dus laat je niet afschrikken! Voer zo mogelijk niet te dicht bij het raam, om botsingen te voorkomen, en probeer een plekje te vinden waar het katten niet gemakkelijk gemaakt wordt om een vogel te ‘scoren’. Zoals mijn cementen voerplateau, waar ik buxus omheen geplant heb: een geweldige schuilplek voor katten, waaruit ze als een duveltje in een doosje opspringen - bijna altijd prijs. Ik leg nu groen kippengaas over de buxus, om de katten eronder te houden ;)


Tijd om het gaas over de buxus te leggen: daarna kunnen
de vogelvoertaarten uitgeserveerd worden
Voerhuisjes op een paal zijn volop verkrijgbaar. Een hoogte van anderhalve meter moet voldoende zijn om katten te weren. Om voer en vogels droog te houden is een dak absoluut noodzakelijk. Hoogte tussen bodem en nok: dertig centimeter, zodat ook de grotere soorten er terecht kunnen. Om muizen de toegang te ontzeggen, zou de paal van staal of kunststof moeten zijn: daar hebben deze beestjes geen grip op. Verder moet het huisje voor onszelf weer wél goed toegankelijk zijn: om het eens per week schoon te maken. Wanneer het hele jaar gevoerd wordt, is het nuttig om dat een paar keer per jaar met kokend water te doen. Oud voer moet regelmatig verwijderd worden. Dat gaat gemakkelijker met een (inleg)vel, bijvoorbeeld bakpapier. Wat ook helpt, is het voer in kleine porties geven.
Door de jaren heen is er een zeer groot assortiment in vogelvoermogelijkheden ontwikkeld en op de markt gebracht. Al dit moois is onder andere in tuincentra verkrijgbaar, met soms flinke prijskaartjes eraan. Bedenk dat het voor de vogels uiteindelijk maar om één ding gaat: eten!


En met je (klein)kinderen pinda’s rijgen is nog altijd leuk. Sla een flinke spijker door een plankje, draai het plankje om en je hebt een prima pindagaatjesmaker. Niet geschikt voor kleine kinderen, dus de gaatjes maak je zelf en het rijgen, met een stompe naald, laat je aan de kinderen over. Buiten gebruik een kurk op de spijker! IJzerdraad gebruiken kan ook: dat buig je na het rijgen in een grappige vorm/letter. Smelt ongezouten frituurvet op een laag pitje, roer er zaden, pinda’s en rozijnen door, giet het in een wegwerpbekertje of een uitsteekvormpje, stop er een ophangtouwtje in en laat afkoelen: nu heb je zelf een ‘vetbol’ gemaakt!


En nu moet ik naar buiten, want een grote zwarte kraai trekt de netjes met vetbollen in de appelboom aan flarden! Dat dan óók wel weer!

November 2014





TUINKALENDER NOVEMBER

TUINKALENDER 
Blauwedruifjesblad is er al

 Verzamel het afgevallen natte blad in plastic zakken, roer er wat kalk doorheen, druk het goed aan en bind de zakken dicht. Prik er rondom gaten in en zet ze ergens om een hoekje: bladcompost voor de voorjaarstuin.

 Net als de bij elkaar geveegde bladeren, die je niet in plastic zakken stopt: ook een welkom dekentje voor de ondergrondse delen van planten en struiken.


Rhododendron: nu groen en
volgend voorjaar paars van
 de bloemen

 Strooi wat kalk, nu er niet meer bemest wordt.

 Zolang het niet vriest kan de compost van het afgelopen jaar nog over de tuin verspreid worden.

 Voorjaarsbollen kunnen nog de grond in.

 Is de tuin groen genoeg in de winter? Plant eens een groenblijver!


Een spreeuw lust alles: ook
pindakaas met meelwormen
 Snoei bomen en struiken. Knip alle naar voren groeiende uitlopers van klimrozen terug.

 Maak de vijver schoon, maar houd daarbij rekening met kikkers, die zich misschien al in de modder hebben teruggetrokken. Leg alvast een ijsvrijhouder klaar.


 Voer vogels op vaste plekken, zodat ze nu al een route door de buurt kunnen uitstippelen.


Kant en klaar vogelvoer
 Zorg ook voor schoon bad- en drinkwater.

 Leeg regentonnen en zet gieters die buiten overwinteren ondersteboven.

 Binnenkort meer tijd om te lézen over tuinieren: maak een boekenverlanglijstje voor de bibliotheek - of voor de feestdagen!

November 2014

TUINFOTO'S OKTOBER 2014

TUINFOTO’S


6 oktober 2014
Viburnum bodnantense 'Dawn' met witrose bloemetjes
en naar purperrood verkleurend blad
Witte viooltjes in een 'groene' winter?


Instant vogelvoer - straks zelf knutselen

8 oktober 2014
Herfstkrokussen tussen het blad van blauwe druifjes, lentebloeiers

Ook Rosa Bonica pakt nog even uit
11 oktober 2014
De oranje violen houden zich nog in;
dan volgend jaar maar knallen in de herfst


Dit is de (lage) tweede bloei van Persicaria.
Ik heb de hoge uitgebloeide stengels weggeknipt: mooi nu!

Mooie herfstkleuren
Prachtige herfstkrokussen!

'Ploatje'!

Hypericum, hertshooi, St. Janskruid:
mooie zwarte bessen
Na een mooie zomer volgen veel bloemknoppen in de rododendron

12 oktober 2014:
er komt al wat bruin in het kleurenschema




25 oktober 2014
Close up van Aster lateriflorus horizontalis

Alsof het lente is: blauwe korenbloem, een dappere doorbloeier

Nieuwe knoppen in de herfstanemoon!



Krachtig rood van de Ananassalie! Even de bloemen proeven!

en thee zetten van de bladeren: een opkikkertje,
nu het toch wat frisser wordt