ROLLEBOLLEN IN DE HERFST

Heggenmussen

Na een bescheiden goedmakertje voor een verregende zomer zijn we nu toch definitief in de herfst beland. Het is koud, nat en donker en in het laatste weekend van oktober draaien we de klok een uur terug, naar de wintertijd. Gelukkig heeft alles altijd twee kanten en dat geldt ook voor de herfst. Binnen is het warm en komen we weer toe aan stamppotjes en appeltaarten. Het tuinwerk is niet meer zo dringend - het is zelfs beter om de boel de boel te laten, zodat zich vanzelf een beschermende laag over de grond uitspreidt. Goed voor het bodemleven én de vogels die hier overwinteren.

Botanisch tulpje, Tulipa pulchella

Botanisch tulpje,
Tulipa turkestanica



Toch is er nog één tuinklus die echt in dit seizoen geklaard moet worden: het bollen poten. Met verwilderingsbollen hoef je dat maar één keer te doen om jaar in jaar uit een bloeiende voorjaarstuin te hebben, met elk jaar meer bollen en dus ook bloemen. Maar een mens wil ook wel eens iets anders en nergens zoveel keus als in het bollensegment. Sinds een aantal jaren is er wel een verschuiving op gang gekomen. We kunnen kiezen tussen bollen poten in het najaar of bloeiende bolgewassen, kant en klaar in een potje, aanschaffen in het voorjaar. Dat laatste is heel aantrekkelijk, omdat het in het voorjaar vaak beter weer is en je bovendien meteen het eindresultaat ziet, qua kleur bijvoorbeeld. Daar staat tegenover dat het aantal soorten in de zogenaamde ‘droogverkoop’, bollen in een zakje, nog altijd veel groter is.

Zó moet het worden!

Om de ‘droogverkoop’ te stimuleren wordt elk jaar de bloembol van het jaar verkozen. Voor 2011 waren het ‘botanische tulpen’. Maar bollen poten is vooruitzien, dus richten we ons nu op de keuze voor 2012. Nederland en België kiezen altijd dezelfde, ook nu België weer bijna een regering heeft en de eenwording met Nederland niet opportuun is. Wij hebben samen gekozen voor de Crocus chrysanthus ‘Blue Pearl’. Deze krokus groeit in het wild in Griekenland. De buitenkant van de bloem is blauw, de binnenkant wit. ‘Blue Pearl’ bloeit in februari-maart en wordt zo’n tien centimeter hoog. De bolletjes zijn klein en dat geldt ook voor de bloemen. Maar per bol komen er wel méér.

Allium nigrum, óók heel mooi
en een blijver.

Good old sneeuwklokjes

Nu zijn Nederland en België niet de enige landen die aan deze verkiezingen doen. Het Verenigd Koninkrijk (Groot Brittannië en Noord-Ierland) heeft het oog laten vallen op Muscari ‘Valerie Finnis’, lichtblauw, 20 cm hoog, bloeitijd april. Die kan bij ons de Crocus ‘Blue Pearl’ mooi opvolgen. Frankrijk kiest dit jaar de Allium ‘Purple Sensation’, paars, 70-90 cm hoog, bloeitijd mei-juni. Als het goed is hebben wij die nog uit 2002, toen deze allium bij ons de uitverkorene was. Dat kan heel goed, want de ‘Purple Sensation’ komt jaar na jaar terug! Duitsland pakt het, net als wij vorig jaar, groot aan en heeft gekozen voor de botanische tulp. Dat zijn leuke tulpjes, die bovendien een hoog terugkomgehalte hebben. Japan staat ook in het rijtje, met Tulipa ‘Strong Gold’. Misschien een voor de hand liggende keuze, in het land van de rijzende zon.

Narcis Jetfire

Maar hoe is Japan in dit rijtje terechtgekomen? Heeft dat iets met de export van bloembollen te maken? Op zoek naar informatie trof ik interessante artikelen aan bij Berichten Buitenland, Sectorspecial Bloembollen, van maart 2011. Zéér vakgerichte literatuur, met tussen die regels door ook voor ons interessante weetjes.

Tulipa turkestanica

Kievitsbloem

In ons land is maar liefst 22.000 hectare grond in gebruik voor de teelt van bloembollen. Officieel is één hectare gelijk aan 1,4 voetbalveld, volgens UEFA normen, maar populair weergegeven hebben we het over 44.000 voetbalvelden. Daar kun je heel wat bollen in kwijt. Maar liefst 70% ervan gaat naar het buitenland. De belangrijkste afzetgebieden zijn de Verenigde Staten, Canada, Scandinavië, Japan en China. Er zijn twee manieren om bollen te verhandelen. ‘Droog’: dat zijn de bollen die de consument zelf plant. Daarnaast krijgt een percentage bollen temperatuurbehandelingen. Deze bollen gaan naar tuinders in het buitenland, die ze ter plekke opkweken tot snijbloemen. In Scandinavië worden zo 250 miljoen tulpenbollen uit Nederland opgekweekt. Kernboodschap van de promotiecampagne aldaar is: ‘buy locally produced’. In de praktijk is het gemakkelijker om bollen te vervoeren dan snijbloemen. Tuinders in Rusland en Oost-Europa willen ook graag aan de slag met Nederlandse bollen, maar het ontbreekt hen nog aan voldoende kennis. Omdat het hier voor de sector om belangrijke groeimarkten gaat, biedt Nederland technische ondersteuning.

Tulipa Spring Green

Naar Japan exporteren we hyacinten, tulpen en lelies. De lelie komt oorspronkelijk uit Japan. In 1830 nam de Duitse arts Philipp Franz Balthasar von Siebold, in dienst van de Nederlandse overheid en werkzaam op de Nederlandse handelspost in Japan, leliebollen mee naar Nederland. Overigens bracht hij veel meer planten mee uit Japan, waaronder hosta’s, hortensia’s, clematis, azalea’s. Alle nog steeds te herkennen aan de toevoeging ‘sieboldiana’ in de Latijnse naam. In de handen van Nederlandse bollentelers werden de leliebollen wereldwijd een geslaagd exportproduct. Tegenwoordig voeren tulpenbollen de lijst aan, als het gaat om de export van bollen naar Japan. Maar de leliebollen bezetten een fiere tweede plaats. Ter promotie heeft onze nationale bollenexpert Jaqueline van der Kloet in het seizoen 2009/2010 in Tokio de residentiële tuin van de Nederlandse ambassadeur met bollen beplant. De eerste  Open Tuindagen hier trokken veel bezoekers.

Narcissus Ice Follies, ijzersterk

Nederland is goed voor zo’n 65% van de bollenproductie wereldwijd en meer dan 75% van de wereldhandel in bollen vindt plaats in of via Nederland. Ons vaak zo verguisde klimaat, met gematigde zomers, maar ook gematigde winters, biedt voor de bollenteelt precies de goede omstandigheden en daarnaast beschikt ons kikkerland ook nog over veel water, wat voor de teelt van cruciaal belang is. Tot slot nóg een belangrijke factor in de moeilijke bollenteelt: onze telers hebben kennis van zaken, in alle opzichten.

Tulipa Black Parrot

Een product om trots op te zijn, ‘onze’ bollen! Poten in de herfst, dus laat ze maar rollen!

103
Oktober 2011