ZOMER IN AANTOCHT!

 

Heggenmussen

Toch elk jaar weer iets om naar uit te kijken: de tuin in de zomer! Op zijn mooist - of op háár mooist? Uitgangspunt voor dit soort vraagstukken is het Latijn en dan gaat het hier om ‘hortus’ en dat is mannelijk. En wie houdt zich bezig met aanleg en onderhoud van deze hortus? Inderdaad: de hortulanus, verantwoordelijk voor het beheer van een botanische tuin. Maar toch kent het Latijn ook het woord hortulana, ofwel: tuinierster. Had ik dit niet opgezocht, ik had het niet geweten, heb er nog nooit iemand over gehoord.

Maar of je nu een hortulanus of een hortulana bent, de zomer is voor álle tuinliefhebbers toch wel het mooiste seizoen van het jaar. Alles komt nu echt in bloei en we kunnen er volop buiten van genieten. Een voorrecht, in ons dichtbevolkte land, waarvan we ons niet altijd bewust zijn. Talloos veel mensen moeten het zonder een tuin doen, terwijl er helaas ook nog steeds talloos veel tuinen betegeld worden. 

Made (with) love: madeliefjes!

Heel lang geleden belde ik met ‘het gemeentehuis’: over een ‘verplichting voor een bepaald percentage groen bij alle huizen’. De reactie was eigenlijk voorspelbaar: gaat u die tuintjes dan onderhouden? Plan van de baan. Zou het verschil maken als alle huizen zonder tuin standaard opgeleverd konden worden met een gemetselde plantenbak? Elke halve m² is tenslotte meegenomen.

Feit is wel dat het klimaat niet persé afhankelijk is van met zorg aangelegde tuinen. Een braakliggend terrein, begroeid met ‘onkruid’ voldoet uitstekend en heeft zelfs een belangrijke functie als leverancier van voedsel voor insecten en andere dieren, die op hun beurt ook een belangrijke schakel zijn in de natuur en onze tuinen.

Taxusvogel in top

Toch zijn tuiniers over het algemeen verwoede ‘onkruiduittrekkers’ en ik sluit mijzelf niet uit. Wij zijn ook welbekend met de term ‘woekerplanten’ en kiezen bij voorkeur het onschuldiger tuinplantenarsenaal. Want tuinieren moet wel leuk blijven. En smaken verschillen: dat moet vooral óók zo blijven. Alleen de namen al van het ‘onkruid’: heermoes, zevenblad, varkensgras, berenklauw, weegbree, fijnstraal, akkerdistel, brandnetel, wolfskers en doornappel - ze spreken voor zich.

Opmerkelijk: vingerhoedskruid, taxus en de peulen van goudenregen, erkende tuinplanten, zijn giftig - en daar hebben we dan weer géén probleem mee. 

Vingerhoedskruid

De meeste planten uit het eerste rijtje zullen we in onze tuinen waarschijnlijk niet snel aantreffen - als we ze al zouden herkennen. Wat dat betreft is het bezit van tuinliteratuur handig om planten te determineren, hoewel tegenwoordig vrijwel iedereen is uitgerust met een smartphone; nog gemakkelijker, want die heeft iedereen altijd en overal en te pas en te onpas bij zich.

Hoe dan ook: terug naar de tuin, want daar leveren we, met welke planten dan ook, op termijn toch een positieve bijdrage aan het klimaat: op onze eigen vierkante meters. Blijf gerust het  onkruid wieden, waarbij er niets op tegen is om het ergens ‘uit het zicht’ in de tuin terug te  planten ten behoeve van de beestjes die óók hun rol hebben in de natuur. Want onkruid heeft  ook positieve eigenschappen. Brandnetels bijvoorbeeld, waarmee we thee kunnen zetten,  trekken vogels en insecten aan, en zevenblad, paardenbloemen en madeliefjes kunnen we  zelfs eten. Op internet vond ik onder andere dit eenvoudige recept voor zevenbladthee: 

Snijd 30 gram vers zevenblad, Aegopodium podagraria, fijn en kook dit 10 minuten in 6  deciliter water. Dan zeven en naar smaak honing toevoegen. Drink smakelijk! 

Paardenbloemen

Mochten er in de afgelopen natte winter planten verloren gegaan zijn, dan geeft dat nu ruimte  voor de aanschaf van nieuwe planten. En misschien zelfs een nieuwe bestemming voor de  vrijgekomen ruimte. Ik zal geen reclame maken voor de leverancier, maar in het afgelopen  voorjaar heb ik binnen op mijn vensterbank een arsenaal aan (eetbare) plantjes verzameld en opgekweekt, die inmiddels rijp en wel de stap naar buiten hebben gezet. Mijn moestuintje, in  de winter wel eens aangezien voor kattenbak, had ik afgedekt, zodat ik mijn kwekelingen van  diverse groenten in schone aarde kon uitplanten en daar plukken wij nu de ‘vruchten’ van  voor een gezonde maaltijd, buiten in de warme zomerzon!