PLASSEN IN DE TUIN

Heggenmussen

Dat was toch wel een natte zomer, in augustus. En wat doe je dan, als je in de tuin niet aan de slag kunt? Bladeren in een stapeltje tuintijdschriften, waar je soms bijzondere wetenswaardigheidjes tegenkomt, zoals in het vakantiebewaarnummer van Home and Garden.

Onder het kopje ‘Opmerkelijk’, en dat is het zéker,  staat daarin een foto van een mooie donkergroene gieter, afgewerkt met een comfortabele brede rand in de vorm van een hart. Ervoor ligt een bijbehorend deksel: ook in hartvorm en rood. Echt een hebbeding voor de tuin! Maar in de beschrijving blijkt de fraaie gieter nóg een functie te hebben: je kunt hem ook als po gebruiken. Voor ons is het misschien even wennen aan het idee, maar urine is al sinds eeuwen bekend als een eersteklas meststof. Het is weliswaar zout, maar verdund met (regen)water wordt het tot ‘vloeibaar goud’ voor je planten! ‘The Towa’, een Zweeds ontwerp, is voor € 37,- via Internet te bestellen. Zoals gezegd: het is nog even wennen.

In ‘Gardeners’ World’, vrijdagavond BBC 2, is al iemand over de streep. Presentator Toby Buckland verscheen er naast een rijtje compostbakken. Het was tijd om de compost om te zetten en dus schepte hij de inhoud per bak over in een naastgelegen bak. Vervolgens verklaarde hij glimlachend dat aan compost ook vocht toegevoegd moet worden en met een brede grijns tilde hij een wit containertje in beeld, dat een beetje geel doorschemerde. “Urine!”, verklaarde Toby olijk in de camera en voegde daar al gietend nog aan toe: “And fresh is the best!” Einde van het compost-item! Het was een regelrechte uitdaging: wie doet me dit na! Tja, er is waarschijnlijk veel voor te zeggen, plassen in de tuin, maar ik aarzel nog.

Al vijfentwintig jaar wordt er onderzoek gedaan naar deze gebruiksmogelijkheid van urine. Alle waardevolle stoffen die er in voorkomen, zoals stikstof, kalk en fosfor, verdwijnen onbenut in het riool en moeten ten koste van grote bedragen weer uit het rioolwater gefilterd worden. Daarnaast zijn grote bedragen nodig voor het produceren van kunstmest. Zo bezien zijn we raar bezig. En niemand van ons heeft moeite met het verspreiden van koeienmest in de tuin, of dat nou naturel is of in korrelvorm. Integendeel: we zijn overtuigd van het nut van een natuurlijke bemesting van de tuin en graag ontzien wij het milieu. Het bemesten met eigen urine wordt overigens afgeraden bij gebruik van allopathische (ofwel niet-homeopatische) geneesmiddelen en ‘de pil’ in verband met daarin voorkomende hormonen.

Op Internet vind je interessante verhalen over praktische toepassingen van urine. Bij sommige Inuit-stammen was het vroeger gebruikelijk om na het eten een pan rond te laten gaan, waar ieder naar behoefte zijn plas in kon doen. In dit warme ‘water’ werd vervolgens de afwas gedaan. Dus waar hébben we het over! Maar ik zal het onderwerp nu laten rusten - dan kan het bezinken, dit plassen in de tuin, want er is nog meer tussen hemel en aarde.

Regenwater bijvoorbeeld, ook goed voor plassen in de tuin. En in ernstiger gevallen voor overstromingen. Een gewaarschuwd mens telt voor twee, dus laten we proberen iets te doen om mogelijke wateroverlast in de toekomst zoveel mogelijk te beperken.

Over een dichte bestrating vindt het regenwater snel zijn weg naar de putten in de straat. Ook het water dat zich verzamelt in de dakgoten raast via de regenpijpen regelrecht naar het riool. Wanneer dat de aanvoer van water niet meer snel genoeg kan verwerken, krijgen we te maken met ondergelopen straten en vervolgens ondergelopen huizen. Wanneer we het grondoppervlak in onze tuinen vergroten of ruimte openlaten tussen de tegels van de bestrating, kan het water ook wegzakken in de grond en hoeft het niet allemaal tegelijk afgevoerd te worden via het riool. Nu staat onze Groningse klei niet bekend om zijn doorlatendheid, maar met het regelmatig doorspitten met compost is daar wel verbetering in aan te brengen. Ook kan de drainage verbeterd worden door met een grondboor diepe gaten te maken en die te vullen met grind.

Met het plaatsen van een of meer regentonnen kunnen per jaar honderden liters water worden opgevangen, die in droge perioden te gebruiken zijn voor dorstige planten, maar ook voor het schoonmaken van de groene container, modderlaarzen en zelfs voor het wassen van de auto. Dat scheelt ook weer honderden liters schoon drinkwater.

Er komen steeds meer mogelijkheden op de markt, waarmee je als particulier je steentje kunt bijdragen aan wateropvang. Het varieert van een containertje met een inhoud van een paar liter aan de regenpijp tot regentonnen met een inhoud van honderden liters. Van hout, van kunststof, heel duur, maar ook goedkoop. Er is zelfs een opvouwbare kunststof ‘ton’ te koop met een inhoud van honderdveertig liter voor € 25,- (Bakker Hillegom).

Daarnaast zijn systemen ontwikkeld voor ondergrondse opslag met een capaciteit van duizenden liters, waarbij het regenwater ook binnenshuis te gebruiken is, o.a. voor het doorspoelen van het toilet. Ook bij bestaande huizen kan zo’n systeem toegepast worden.

Misschien moeten we er toch eens over nadenken, over plassen in de tuin!

September 2010