Heggenmussen
Op 27 januari van dit jaar overleed op 84-jarige leeftijd de legendarische tuinbouwkundige en schrijver Christopher Lloyd. Lloyd werd geboren in 1921 in het Engelse Rye, op het landgoed van zijn ouders: Great Dixter. Hij bleef er zijn hele leven wonen, met een onderbreking in de Tweede Wereldoorlog en later een onderbreking van zeven jaar tijdens zijn studie Tuinbouwkunde en aansluitend een docentschap aan het Wye College in Londen. Na zijn definitieve terugkeer op Great Dixter in 1954 begon hij daar een kwekerij voor clematissen en niet alledaagse planten. Maar alleen planten die hijzelf mooi vond en die door bezoekers ook in zijn tuin bewonderd konden worden. Zijn grote liefde voor de Engelse taal bracht hem ertoe zijn enorme plantenkennis en zijn plezier in tuinieren in boeken en artikelen naar buiten te brengen. Ze worden wereldwijd gelezen. Dol was hij op zijn onafscheidelijke hondjes, voor wie hij in de winterse sneeuw een pad baande van het huis naar hun favoriete uitlaatboom! In de borders experimenteerde hij graag met uitbundige kleurencombinaties - zelf ging hij ook altijd kleurrijk gekleed. Op de foto naast het bericht van zijn overlijden op de website van Great Dixter, draagt hij een paars overhemd met daar overheen een vrolijk rood mouwloos vest.
Precies de kleurencombinatie die hij overweegt in zijn boek ‘Christopher Lloyd’s Flower Garden’ (p. 52): knalrode ‘poppies’ (papavers) als gezelschap voor dichte pollen paarse Iris sibirica. In hetzelfde hoofdstuk legt hij ook uit, waarom in zijn borders de baardirissen ontbreken: ze bloeien prachtig, maar niet heel lang en in een gemengde border kun je het slordige blad na de bloei niet goed maskeren omdat baardirissen nu eenmaal geen schaduw verdragen. Toch stappen veel tuiniers kennelijk over dat probleem heen, want voor dit jaar, 2006, is de Iris verkozen tot vaste plant van het jaar.
PLANT PUBLICITY HOLLAND
 |
| Knalrode 'poppy' |
 |
| Paarse Iris |
Jessica Hilgers van Plant Publicity Holland legt desgevraagd graag uit hoe zo’n verkiezing tot stand komt. De hele procedure neemt wel twee jaar in beslag en begint met een inventarisatie bij kwekers. Zij mogen een voorkeurslijst opstellen met namen van groepen vaste planten, maar ook van variëteiten binnen een groep. Er zijn wel een paar criteria waaraan de uitverkorenen dienen te voldoen. Zo moet er voldoende vernieuwing zijn binnen de plantensoort en de plant moet ruim op voorraad zijn, dan wel goed vermeerderd kunnen worden. Ook de gezondheid van de plant telt mee. En de plant mag niet al eerder gekozen zijn tot plant van het jaar. Dat levert een lijst op met twintig tot vijfentwintig namen.
Vervolgens gaat deze lijst naar zo’n zeshonderd tuincentra, verspreid over het hele land. De tuincentra beoordelen de lijst en geven voorkeursstemmen: voor hun nummers één, twee en drie. Dat resulteert uiteindelijk in een top tien, die wordt voorgelegd aan de consument, want de consument heeft het laatste woord! Dat kan op verschillende manieren: tijdens een beurs, via Internet of in een tuintijdschrift. De keuze voor de vaste plant van 2006 is voorgelegd aan lezers van ‘Bloemen en Planten’ en dat heeft geresulteerd in de verkiezing van de Iris. Tijdens de Vakbeurs in de tweede week van januari werd dit officieel bekendgemaakt. De consument wordt tenslotte op de winnaar geattendeerd door de promotieposters die bij kwekers en tuincentra te zien zijn. Zó gaat dat!
PLANT VAN HET JAAR
Voor de volledigheid: de verkiezing betreft Iris germanica, Iris pumila, Iris ensata, Iris sibirica en Iris pseudacorus. Maar liefst vijf mogelijkheden om dit jaar de trend te volgen! Over kleuren hoef je je geen zorgen te maken; niet voor niets is deze plant genoemd naar de godin van de regenboog: Iris. Irissen zijn er in een enorme variatie aan kleuren en kleurencombinaties.
Inheems is Iris pseudacorus (Gele Iris), die in de watertuin thuishoort, in halfschaduw. Plant hem op een diepte van maximaal 40 cm onder de waterspiegel, waar hij bijna twee meter hoog kan worden. Gewoon in de grond geplant blijft hij lager. De goudgele bloemen hebben een doorsnede van 5-12 cm. De Gele Iris is in trek bij libellen en levert decoratieve zaaddozen.
Iets lager blijft Iris germanica (Duitse Iris): 60-120 cm Toch is deze iris windgevoelig - door de afmetingen van zijn bloemen! Maar liefst 10-15 cm en nog geurig ook en met een ‘baard’ op de afhangende kroonbladen! Plant deze baardiris in kalkrijke grond, niet te nat in de winter. Zon is heel belangrijk, ook op de wortelstok, die met een ‘ruggetje’ boven de grond uit moet komen. Slordig blad niet afknippen, dat heeft hij nou eenmaal.
Lelijk blad van Iris sibirica (Aziatische Iris) mag wel afgeknipt worden. Deze iris heeft sterk vertakte stengels, is 50-120 cm hoog en draagt bloemen met een doorsnede van 5-10 cm. Het is een gemakkelijke plant, die zowel in vochtige als in droge grond gedijt. Mooi in grote groepen - een aanwinst voor de Japanse tuin.
Dat laatste geldt natuurlijk helemáal voor Iris ensata (Japanse Iris), 60-100 cm hoog en rijkbloeiend met bloemen van 8-15 cm. Graag in vochtige grond op een lichtbeschaduwde plek.
Voor een plek in de volle zon, op de eerste rij, kiezen we Iris pumila (dwergbaardiris) met stengeltjes van één centimeter(!) die elk wel twee of drie buisbloemen dragen. Met baarden! Ook graag wat kalk in de grond.
SPECIALIST
Wie ze wil gaan verzamelen kan bij ‘Iris en Hemerocallis Kwekerij Joosten’ in Rutten zijn hart ophalen. Kijk voor een voorproefje op hun website: www.kwekerij-joosten.nl. Deze kwekerij is onderscheiden door de Koninklijke Vereniging voor Boskoopse Culturen voor de Nederlandse Iriscollectie. De kwekerij is open op zaterdag, van 1 april tot 1 november. Leuk een dagje Noordoostpolder!
Maart 2006
Geen opmerkingen:
Een reactie posten