vrijdag 14 september 2018

NIEUWE ARTIKELEN


NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN 
IN NOVEMBER 2018



Hoe lang zal het geleden zijn dat deze stam werd
doorgezaagd en de  boom het  loodje legde? Zijn 
jaarringen zijn  niet meer te tellen, maar het moet
een aanzienlijk aantal geweest zijn. Wij troffen de
stronk aan in het  'bos' van landgoed  Ekenstein, 
aan de Alberdaweg in Appingedam, waar het fijn
wandelen is in alle maanden van het jaar.


Hier aanklikken:
Hier aanklikken:
Hier aanklikken:
Hier aanklikken:

KLEIN HOEKJE

In míjn tuin ...


… heb ik in de loop van meer dan veertig jaar toch wel zo’n beetje alles meegemaakt, dacht ik. Zoals planten die onder de maat presteren of juist ver boven de proporties van onze beschikbare vierkante meters. Of ‘de plant van de maand’ dan wel ‘de plant van het jaar’, die het hier onder mijn regime ook nooit langer dan die maand en dat jaar uithielden. Vraatzuchtige beestjes, op pootjes, op vleugeltjes, poepers en bloopers, verdwaalde voet- en tennisballen, onkruidzaadjes, nou ja, zo’n beetje alles waar de gemiddelde tuinier ooit mee te maken krijgt. Ik dacht echt dat ik alles wel zo’n beetje had gehad.
Maar! Het kan áltijd nog een slagje erger.
En omdat een gewaarschuwd mens voor twee telt, zal ik hier eerlijk opbiechten wat mij deze zomer is overkomen. Of meer specifiek: mijn linker wijsvinger.



Het was een mooie warme dag. Zo’n dag waarop een normaal mens een plekje in de schaduw zoekt en de planten vooral proberen te overleven. Ze willen een plens water en rust. En niet zo’n gewoontedier als ik, met altijd een snoeischaar bij de hand om elk bruin blaadje weg te knippen. Als je dat elke dag doet krijg je er wel een zekere routine in. Knip knip, ook weer klaar. Maar het kan dus verkeren en dan grijp je met je linkerhand een polletje uitgebloeid groen terwijl de rechter met de schaar uithaalt en knip knip! hoekje van je linker wijsvinger eraf! Zó gebeurd, echt waar. Je zit er op je hurken bij en kijkt ernaar: is het écht waar? Ja, het is echt waar. 


Snel naar de dokter voor een stevig drukverband en vooral je vinger omhoog houden. Beetje gênant, om zo de aandacht te trekken met je ongeluk, maar het was even niet anders. Het verband heb ik er al na een dag, voor zover mogelijk, weer afgehaald, want ‘aan de lucht’ heelt sneller, leerde ik van mijn vader.
Gelukkig kon ik nog wel breien (!) en zo breide ik een paar ‘vingerhoesjes’ in een open ajourpatroontje; altijd al creatief geweest. Maar die verloor ik onderweg en in de praktijk bleek niemand mijn vingerhoekje te missen. Ik kreeg er in ieder geval geen opmerkingen over.
Inmiddels heb ik een aardige routine ontwikkeld in het ontzien van deze vinger, want het is nog steeds héél gevoelig, dat scheve topje. Het hanteren van de snoeischaar daarentegen zal nooit meer ‘routine’ worden, nu ik aan den lijve ondervonden heb hoe het ongeluk in een klein hoekje zit, zelfs in mijn eigen tuin.


TUINIEREN EN VOORUITZIEN



Heggenmussen 

Na een lange hete zomer, waarin we zowaar een beetje gewend raakten aan bovengemiddelde temperaturen, word er nu toch wel uitgekeken naar een alsjeblieft niet te hete herfst. Met ouderwetse herfstbuien en hopelijk nog wat blad aan de bomen, om vrolijk naar beneden te dwarrelen op een ‘stevige bries’. Zoals we dat gewend waren. En dat we dan weer ouderwets kunnen mopperen op ons koude natte zeeklimaat. O, wat zou dat fijn zijn: gewoon weer gewóón!
 
Zóiets dus .....!!
Maar in de eerste dagen van augustus voorspelde een Belgische meteoroloog al een bovengemiddelde temperatuur en droogte tot zelfs eind oktober. Afwachten maar; het zou niet de eerste keer zijn dat een weersvoorspelling niet uitkomt.
Vast staat wel dat het najaar in aantocht is met de bijbehorende terugval, voor zover dat nog nodig is, van onze geteisterde planten. Maar laten we eerlijk zijn: in de zomers die we voorheen hadden sneuvelde er ook wel eens iets in de tuin. Al was het alleen maar in de vakantieperiode, waarin we het er zelf van namen. In een ver buitenland of dichter bij huis; in ieder geval niet op ‘gietafstand’.
Ondertussen kan het geen kwaad als we ons, waar mogelijk, aanpassen aan de veranderende weersomstandigheden. Want je kunt niet zeggen dat we niet gewaarschuwd zijn! 


Begin met een regenton, want elke liter water die niet uit de kraan hoeft te komen is meegenomen. En handiger: de gieter dompelen gaat veel sneller dan tanken bij de kraan.
Compostbak, verdekt opgesteld in de laurier!
Wie over een goed gevulde compostbak of -hoop beschikt heeft al na een jaar materiaal bij de hand om de structuur van de grond, en daarmee de vochthuishouding, aanzienlijk te verbeteren. Compostvaten en -bakken zijn goed verkrijgbaar en je kunt er niet alleen je tuinafval in kwijt, maar ook de niet gekookte of anderszins bewerkte resten van groenten. Aanbevolen wordt om in lagen verschillende soorten afval te ‘stapelen’ in de bak, maar dat kan natuurlijk best ingewikkeld worden. Zelf voer ik per dag of maaltijd af wat geschikt is voor de compostbak. Er staat een bezemsteel naast waarmee ik regelmatig ‘rondpook’ in het materiaal. Zo wordt het goed gemengd en komt er ook nog wat lucht bij. Je hoeft de compost niet in één keer te verwerken; er kan naar behoefte wat onderuit de bak geschept worden om plaatselijk de grond te verbeteren. Deze grond zal ook beter in staat zijn om vocht langer vast te houden. Aan de bak dus!


Als het je favoriete planten waren die in de droogte zijn omgekomen kun je voor deze soorten, zo mogelijk, een andere standplaats kiezen. Bijvoorbeeld met meer schaduw of meer beschutting tegen de wind. Want wind speelt natuurlijk ook een rol in het uitdrogingsproces.

Moet er toch uitgeweken worden naar aangepaste beplanting dan is er gelukkig een heel arsenaal beschikbaar aan droogte- en hittebestendige planten. En natuurlijk ook vorstbestendig - want je moet hier met álles rekening houden!
Zulke planten zijn zélfs te vinden in de cactusfamilie. De grootste groep in deze categorie heeft in de winter wel bescherming nodig tegen regen; die komt in ons klimaat dus eigenlijk niet in aanmerking. Maar er is ook een groep die wél ‘waterbestendig’ is in de winter: dat zijn de Opuntias ofwel schijfcactussen. Ze moeten in goed doorlatende grond staan die vermengd is met rivierzand of grind. In de winter kan een cactus er wel eens bij gaan liggen, maar dat komt in het voorjaar weer goed.

Paardenbloemen!
Vetplanten en Agaven zijn natuurlijk ook goed bestand tegen droogte, maar wie een bloementuin prefereert zal eerder kiezen voor de zogenaamde ‘composietenfamilie’, de Asteraceae. Er wordt nog een onderverdeling gemaakt naar drie typen: de lintbloem, de straalbloem en de buisbloem. Interessant: de welbekende paardenbloem, die in het voorjaar een groene wei zomaar omtovert in een gele wei, hoort tot de lintbloemen met het bekende vruchtpluis, wat door jong en oud zo graag wordt weggeblazen. En wat we daarom liever niet in onze tuin willen hebben! Doe maar een madeliefje, met haar witte kransje: de straalbloemen. Tot de buisbloemen behoren onder andere de korenbloem, de dahlia’s, de kogeldistel en het koninginnekruid, Eupatorium; planten die in geen tuin mogen ontbreken. Ook het boerenwormkruid, Tanacetum, hoort tot de buisbloemen. Ik zag het in 1986 in een Deense berm en was er wég van: ‘geel’ mocht toen nog, in de tuin. Maar ik heb het laten staan, met vooruitziende blik: geel is al een tijdje ‘uit’.


SEPTEMBER/OKTOBER


TUINKALENDER



Herfstasters
 Na een hete zomer komt nu het najaar in zicht: tijd voor een ‘changement de décor’, met prachtige herfstbloeiers in de hoofdrol. Asters kunnen opengevallen plekken opfleuren!

 Maar natuurlijk is er, in de verte, ook zicht op een nieuw voorjaar. Zoek de mooiste bollen uit en plant ze op hun gewenste diepte, onder een hoopje afgevallen blad: het kan zo maar gaan vriezen.

 Ook in potten op het terras stelen ze straks de show.

Herfstfruit: Groninger Kroon!
 Maar: half oktober, kans op vorst: kuipplanten naar binnen - of bij de achterdeur.

 Vaste planten die ondanks de droge zomer nu toch uit de kluiten gewassen zijn, kunnen gedeeld worden en uitgeplant, voor een indrukwekkend ‘bed’ in het nieuwe jaar.

 Maak regelmatig foto’s van je tuin: dat zijn de beste geheugensteuntjes bij het zoeken naar ruimte 
voor de nieuwe bollen.
Herfsttijloos

 Een basis met groenblijvers is belangrijk in    de winter; ze kunnen nu nog geplant worden.

 Ondersteun hoge maar zwakke broeders onder de planten vóór een herfststorm ermee aan de haal gaat.

 Of een pak sneeuw ze de das om doet.

Merel, vaste gast
 Begin een vogelvoedercafé in de tuin: dan weten ze alvast waar ze kunnen overleven, straks in de winter. Met een bak water, graag.

 Maai het gras niet te kort en geef een laatste portie  gazonmest, liefst vlak voor een regenbui.

 En dan komt er rust, buiten in de tuin, voor de tuinier. Geniet ervan en plan een mooie herfstwandeling, buiten in het bos. Ofzo.