maandag 7 september 2020

 


                                                         NIEUWE ARTIKELEN 
                                             VERSCHIJNEN  IN NOVEMBER 2020




Dan zal deze hortensia waarschijnlijk verkleurd
zijn naar 'oud-rose' - een passende  kleur voor 
de  herfst, in een gevorderd  stadium. Zo heeft 
elk seizoen zijn eigen charme, als je het maar
wilt zien! Oogjes open en naar buiten! 


ETEN EN DRINKEN


In míjn tuin...

… hebben de planten in de afgelopen hete en droge zomer redelijk stand gehouden - met dank aan de gietbeurten die ze dagelijks ten deel vielen. Eerst nog uit de regentonnen, maar al vrij snel waren we aangewezen op het koude water uit de kraan; dat kon even niet anders. Wél gedoseerd, met een gieter. In de vogelbadjes werd er ook goed gebruik van gemaakt, altijd allemaal tegelijk en altijd op het heetst van de dag! Slimme beestjes, die vogels.


Een stel merels maakte daarbij ook nog goed gebruik van mijn volbehangen blauwe bessenstruik. Maar daar heb ik een paar lange stokken voor gestoken: met een groot net eroverheen. Blauwe bessen rijpen niet allemaal tegelijk, dus moet je elke dag even plukken. Warm aanbevolen trouwens, zo’n leverancier aan huis! Een aanrader voor alle tuinbezitters: plant iets eetbaars in je tuin. Ook als je een kleine tuin hebt, is er veel mogelijk. Onze appelboom, ‘Groninger Kroon’, heb ik wat jaren geleden flink onder handen genomen en met zaag en snoeischaar getransformeerd naar model ‘leiboom’. Zo’n model past zelfs in een ieniemienie tuintje! En drapeer eens een druif, boven langs het raam - voor binnen  wat schaduw en later buiten de zoete trossen voor het grijpen.

Blauwe bessen voor het plukken!
Blauwe bessenstruik

Breng nog even een bezoekje aan de tuinen rond borg Ewsum in Middelstum voor een schat aan inspiratie en mooie planten voor je (moes)tuin - met een drankje en gebak toe op het terras of binnen. Want er kan nog volop geplant worden, zeker als een aantal van je planten het deze zomer begeven hebben. En elk nadeel heeft zijn voordeel: je kunt zomaar op heel andere ideeën gebracht worden om je tuin eens helemaal anders in te richten. Zelf heb ik daar nog nooit spijt van gehad. In huis wil je ook wel eens andere gordijnen. En bovendien kun je bij de keuze van nieuwe planten rekening houden met hun behoefte aan water. Er zijn nog verrassend veel soorten die ook floreren met ietsje minder en daarbij ook nog de bodem beschermen tegen uitdroging. Zelf heb ik al jarenlang plezier van Sedum spectabile, een bloeiende vetplant waar je geen omkijken naar hebt. Een goede bodembedekker tegen uitdroging is (broertje?) Sedum spurium, laag met rozige bloei, maar die knip ik eruit, want het gaat mij bij deze plant vooral om de groene bodembedekking. Kwestie van persoonlijke smaak. Dierenliefhebbers planten natuurlijk een vlinderstruik (Buddleja), insectentrekker, met daaromheen kattenkruid, Nepeta, en ezelsoren, Stachys byzantina.
En installeer een regenton - voor hemel(s)water in je tuin! 

HERFST IN ZICHT!


Heggenmussen
  
Wat fijn dat jaargetijden vanzelf plaats maken voor elkaar. Als het aan velen van ons zou liggen, bleef het altijd zomer: een soort subtropisch klimaat. Maar zelf vind ik de afwisseling in meerdere opzichten verfrissend. Zéker na de hoge temperaturen die ons deze zomer ten deel vielen! Er mag wel weer eens een buitje overheen, en nóg een en nóg een: zodat we daar ook weer eens lekker over kunnen mopperen - als vanouds. 


Plensbui
Maar vooral voor de natuur, die er werkelijk onder geleden heeft, is water van groot belang. In de tuin kon je de meest noodlijdende planten nog wel bedienen met een gietertje water. Mondjesmaat deze zomer, waarin veel kranen wijd open stonden om zwembaden te vullen.
Leve de herfst dus! Terug naar ‘gewoon’. Daar gaat eigenlijk niets boven, vind ik.
En in vochtige grond is het goed bollen poten. Maar al gravend in mijn tuin om toch weer wat nieuwe planten in de grond te zetten, stuitte ik letterlijk op zeer grote hoeveelheden kleine bolletjes: van sneeuwklokjes. Je hebt er geen idee van wat zich daar onder het oppervlak in je tuin afspeelt, als je er een paar jaar niet graaft. Die sneeuwklokjes toch! Maar omdat ze nu toch opgegraven waren, heb ik de meeste maar afgevoerd, naar het compostvat. Afwachten of bolletjes óók composteren. En voorlopig niet meer op sneeuwklokjesjacht!


Colchicum, herfsttijloos

In de herfst is het tijd voor andere planten: de herfstbloeiers. Want die zijn er volop. En net als voor het voorjaar kun je ook voor de herfst bollen planten. De herfstbollen worden nu zelfs kant en klaar in bloei aangeboden. ‘What you see is what you get!’ zeggen de Engelsen.
Herfsttijloos, Colchicum, ziet er krokusachtig uit, met lichtlila bloemen, mooi in combinatie  met de herfstasters, die nu ook in bloei komen en in kleur variëren van lila tot krachtig donkerrood, maar ook lavendelblauw, zoals de soort ‘Prof. Anton Kippenberg’. Een bescheiden astertje, 25 cm hoog. Aster ‘Jenny’, 40 cm hoog, bloeit ‘dubbelrood’: dat moet je even durven. Past wel goed in het segment ‘herfstkleuren’.
En als je dan tóch durft: plant er ‘zonnekruid’, Helenium, naast, met een bolrond bruin hart en bruin/oranjekleurige bloemblaadjes, natuurlijk wel met groen blad, goed voor een hoogte van één meter en bloei tot in de late herfst. Bedient zo ook in deze tijd van het jaar nog bijen en vlinders. Wel graag op een (vochtig) plekje in de zon.
En dan de sedums. Het aanbod is groot. Deze planten laten zich ook nu nog van hun beste kant zien en staan straks garant voor een mooi wintersilhouet. In dat opzicht doet Sedum Spectabile zijn naam eer aan, waar de Nederlandse naam ‘Hemelsleutel’ dan nog iets extra’s aan toevoegt. Bovendien zijn er meerdere cultivars ofwel ‘gecultiveerde variëteiten’. Ze variëren in kleur, maar ook in afmeting. ‘Brilliant’, roze, wordt 50 cm hoog, heeft stevig blad en bloeit langdurig met mooie roze bloemschermen. Deze variant is goed te combineren met het loodkruid, Ceratostigma willmottianum, vernoemd naar de legendarische Engelse ‘tuindame’ Miss Willmott.
Gebroken wit bloeit Sedum spectabile ‘Iceberg’, 35 cm hoog; S. ‘Stardust’ bloeit wit, 25 cm hoog en S. ‘Meteor’ bloeit karmijnrood, 40 cm. En tot slot, opvallend met bont blad, de variëteit ‘Variegatum’, roze, 40 cm hoog. Maar minstens zo aansprekend is ouwe trouwe Sedum Herbstfreude.


Sedum Herbstfreude - doet zijn naam eer aan

En wat te denken van Sedum Brillant: de naam doet er óók wat toe. Deze sedum gaat in het begin van de zomer van start met groene bloemen die in de loop van de zomer naar licht karmijnroze verkleuren. Wordt speciaal aanbevolen om zijn wintersilhouet en is goed te combineren met het siergras Ceratostigma en vaste planten als Eupatorium, asters, chrysanten en herfstanemonen. De anemonen bloeien al in de zomer, maar houden dat vol tot in de herfst. Qua kleur, roze, wit of paars, zijn ze overal ‘inzetbaar’ en uit eigen ervaring weet ik dat je er jarenlang plezier van hebt.

Ook warm aanbevolen: purperklokje Heuchera, een typische bladplant en ‘winterpurper’. De bloei is wat men noemt onaanzienlijk, maar dat wordt door het fraaie blad, vooral ook in de winter, ruimschoots gecompenseerd. Ook van harte aanbevolen als beplanting voor hoge bakken bij je entree.
En laat nu de herfst maar komen!

TUINKALENDER SEPTEMBER-OKTOBER


TUINKALENDER



 Blauwe bessen rijpen niet allemaal tegelijk -
zo kun je er lang van genieten
  Na-zomer: tijd om het fruit in je tuin te oogsten. 

► Plant boerenkool in de moestuin, groen of paars, zodat er in de winter ook nog iets te oogsten is.

Nog net te zien achter de blauwebessenstruik:
paarse boerenkool, die bij het koken trouwens
van kleur verschiet ... 
Houd de bloeiende planten zo lang mogelijk 'fris' door dor blad en uitgebloeide bloemen te verwijderen.


 De ‘geslaagde’ vaste planten kun je nu delen en opnieuw uitplanten; wel goed water geven.

► Blijf ook de potplanten water geven, tot ze naar hun ‘overwinteringsplek’ gaan.

  Snoei hagen nog één keer, zodat ze strak de winter ingaan.

 Snoei ook bramen, frambozen en japanse wijnbes; het fruit gedijt op nieuwe takken. 

  Hortensia houdt nog even stand
 De herfst komt met wind: is er nog ergens een steuntje nodig?

 Het gras nu niet meer kort maaien.

 Verzamel de zaden van eenjarigen die je volgend jaar graag terugziet.

 Er is nog genoeg tijd om bollen te planten, maar de mooiste uitzoeken kan nu al.

 Denk vooruit en schrob de nestkasten waarin het vogelvolkje in de winter overnacht.

... terug naar hun 'geboortegrond'
 Houd het vijverwater schoon en haal de groene algen eruit: om een stokje winden.

 Pluk appels en peren die nu rijp zijn met behulp van een vijvernetje met een lange steel.

 En geniet van een mooie herfst!