woensdag 13 oktober 2021

NIEUWE ARTIKELEN

                                      


NIEUWE  ARTIKELEN  VERSCHIJNEN  IN  DE 
LAATSTE MAAND VAN DIT JAAR: DECEMBER 
2021. DE MAAND VAN  DE  GOEDHEILIGMAN 
 EN HET KERSTKIND. EN MISSCHIEN OOK  AL
VAN  SNEEUW!  DE HERFST MAAKT  PLAATS
VOOR  DE WINTER.  IN DE TUIN IS  DE RUST
INGETREDEN; DE GROENBLIJVERS HEBBEN
DE PLAATS VAN DE ZOMERBLOEIERS INGE-
NOMEN - EEN WELKOME AFWISSELING. WE
GENIETEN ERVAN, BINNEN, MET STRAKS DE
KERSTBOOM EN DE OLIEBOLLEN, EN ZICHT
OP  EEN HEEL NIEUW JAAR, MET GROEI EN 
BLOEI IN ONZE TUIN!



FIJNE HERFST!

 

 In míjn tuin...

… heeft de herfst dit jaar precies op 1 september zijn intrede gedaan. Of ik daar al aan toe was werd mij niet gevraagd. Had de septembermaand niet een kans gegund moeten worden om ons nog een mooie nazomer te bezorgen, met af en toe een frisse regenbui? Veel eerder dan we gewend waren hebben de bomen na de afgelopen droge zomer al veel van hun blad laten vallen. De verkreukelde bladeren waren zelfs nog gedeeltelijk  groen. Maar er zat niets anders op dan ze maar bij elkaar te vegen en op te ruimen. Zo verdwenen ze bij mij een beetje krakerig in de compostbak, nagegoten met een gietertje water uit de regenton, die deze zomer vooral halfvol is doorgekomen. 

Duizendknoop
Persicaria amplexicaulis


Maar dat hoort ook eigenlijk zo: regen, wind en stortbuien zijn van de herfst en kunnen nu hun gang gaan. Wij trouwens ook, want we kunnen nog steeds nieuwe aanwinsten planten. ‘Vergroening van de omgeving’ is een mooi streven en in mijn tuin zie ik ook nog steeds vooral groen, met hier en daar wat opgewekt rood van doorbloeiers als Persicaria amplexicaulis, duizendknoop, met groot blad en nog tot in de late herfst bezocht door bijtjes. Eikenbladhortensia, Hydrangea quercifolia, doet zijn naam ook eer aan. Geleidelijk kleurt het blad langs de randen rood, terwijl de witte bloempluimen langzaam overgaan in roze. Insecten zijn er blij mee. En zolang het niet vriest hoef ik mijn regentonnen niet te legen en kunnen de herfstbloeiers rekenen op water met precies dezelfde temperatuur als die van de omgeving.

Eikenbladhortensia
Hydrangea quercifolia

Want de herfst wordt door veel mensen weliswaar niet met open armen ontvangen, maar is toch ook een interessante en waardevolle periode in onze tuinen. Bovendien is er nog tijd genoeg om de in de afgelopen droge zomer verloren gegane planten te vervangen. Of zelfs (gedeelten van) de tuin opnieuw in te richten. Een mens wil tenslotte ‘ook wel eens iets anders’ en de herfst is daarvoor een geschikt moment.

Zelf vind ik in het voorjaar benamingen met ‘herfst’ erin, zoals herfstaster en herfstanemoon, niet aantrekkelijk klinken, maar de planten zelf zijn het wél. Met asters in je tuin breng je ook kleur in de herfst: wit, rood, paars of roze, laag of hoog: keus genoeg. Anemonen zijn er in roze of wit en dan is er ook nog Echinacea purpurea, zonnehoed, dieproze met een oranjebruin hart.

Kerstroos
Helleborus

Ook goed vertegenwoordigd in mijn tuin is de kerstroos: ‘Helleborus’. Fonetisch: helléborus. De Engelsen zeggen: ‘hèllebor’, maar ook: ‘what’s in a name?’ Fijne herfst!


HOERA! HERFST!

Heggenmussen

En leve de afwisseling: na drie maanden zomer vind ik de herfst een welkome afwisseling. Zo wordt het buitenleven nooit saai. Er komt een eind aan het gepuzzel met de gieter: wie heeft het verzamelde regenwater vandaag het hardst nodig? Knip ik dor blad weg of laat ik het hangen, als een vlaggetje in nood: híer is water nodig! En wat is er straks, als het echt winter wordt, nog te beleven in ons buitengebeuren?

De bomen worden weer kaal - dat is een vast gegeven. Waar we de afgevallen bladeren laten is voor iedereen verschillend. Veel verdwijnt in de groene container terwijl de herfstwind ook een deel voor zijn rekening neemt: die blaast het zó voor je ‘weg’. En dat is toch jammer, van al dat gratis isolatiemateriaal voor je planten. We hebben weliswaar al wat jaren geen vorst van betekenis gezien, nou ja, op tv, dus dat telt eigenlijk niet, maar het zou toch nog wel eens kunnen gaan vriezen de komende winter. Het kan geen kwaad om het afgevallen blad te verzamelen, ergens in een hoek van je tuin, waar ook winterslapende egels er gebruik van kunnen maken. Afvoeren kan ná de winter ook nog wel. Mijn eigen tuin is inmiddels voorzien van een speciaal voor egels ontworpen, eh, ‘egelhut’, tussen wat lage groenblijvers.

Maar behalve afgevallen bladeren zijn er nu natuurlijk ook nog de herfstbloeiers, voor een ‘grande finale’ van de afgelopen zomer. Asters in een breed scala aan soorten, afmetingen en kleuren zouden je doen vergeten dat de zomer écht voorbij is. En er bloeit nog meer nu.

Aster laevis calliope

Een bescheiden plantje als Liriope muscari, Leliegras, 30 cm hoog, komt vrij laat in bloei met paarse bloemaartjes en donkergroene, bijna zwarte, overblijvende lintblaadjes. Ook heel goed toe te passen in een moderne ‘strakke’ tuin. Dat geldt overigens voor veel meer planten.

Liriope muscari, Leliegras

Zoals Gaura lintheimeri ofwel ‘Prachtkaars’: bloeit op een plekje in de zon met bescheiden bloemen, wél op 1 meter lange stelen, tot de nachtvorst toeslaat. Maar dan heeft deze aantrekkelijke plant zich al lang uitgezaaid.

Behalve de ‘Prachtkaars’ is er ook nog een ‘Zilverkaars’: Actaea cimicifuga simplex ‘White Pearl’. Bloeit aan het eind van de zomer met grote witte bloemen, op lange stelen: 140 tot 160 cm hoog. Dus bijna op ooghoogte te bewonderen.

Ook nu planten, als je deze plant nog niet hebt: Helleborus, kerstroos. De kerstdagen laat deze schone weliswaar nog aan zich voorbijgaan en ook de jaarwisseling wacht ze nog even af, maar als eind januari nadert komt ze in bloei en houdt dat vol tot in de lente. Na de bloei blijft, met grappige zaaddoosjes, het wat grove blad over, maar dat is, zo nodig, met wat later bloeiende omstanders goed aan het oog te onttrekken. En je hoeft niet bang te zijn voor een explosie aan jonge kerstrozen.

Helleborus, kerstroos, in wat natte sneeuw...

Het zijn ook niet alleen de váste planten die nu nog ‘fleur’ brengen in de tuin. De heester Callicarpa bodinieri, ‘schoonvrucht’, bijvoorbeeld, bloeit weliswaar in de zomer, maar draagt daarna gedurende de hele winter mooie paarse besjes, die op het menu van de vogels niet voorkomen. De besjes zijn goed zichtbaar, want het blad van deze schoonvrucht is niet vorstbestendig. Eén nachtvorst kan genoeg zijn om, in NOS-termen, ‘de beeldverbinding tot stand te brengen’. 

Skimmia japonica

Ook een winterbloeiende heester is Skimmia japonica ‘Rubella’, die wel bewezen vorstbestendig is en zelfs gedurende herfst én winter getooid is met donkerroze bloemknoppen, die overigens pas in april opengaan. Hebben we nóg iets om naar uit te kijken. 

Wil je eerder en ook flink op hoogte kleur in je tuin dan brengt een gele kornoelje uitkomst, als boom  en  als  struik  verkrijgbaar.  Beide  zullen  een  hoogte  bereiken  van  5 tot 6 meter  en bloeien van hartje winter, januari, tot het begin van de lente: op 20 maart 2022. Plusminus. En nog  vóór  de  uitgebloeide  bloemetjes uit  de  boom  gevallen  zijn  zal  het  blad  uitlopen  en verschijnen ook de eetbare rode vruchtjes. Een aanrader dus: de boom zowel als de struik.

Maar nu eerst de herfst beleven: is óók schitterend!

TUINKALENDER OKTOBER/NOVEMBER

TUINKALENDER


Rosa Albéric Barbier
 Het is herfst en nat. Zet pot- en kuipplanten zo mogelijk onder een afdak.

 Maar in langere droge perioden zijn ze nog steeds blij met wat water.

 En bij verwachte nachtvorst willen ze graag naar binnen.

 Wikkel droge dahliaknollen in kranten, vermeld kleur en soortnaam en bewaar ze (vorstvrij) in de schuur.

 (Klim)rozen groeien nog even door en stellen daarom wat mest ook nu nog op prijs.

Alle gieters ondersteboven

 Bollen kunnen nog tot half december gepoot worden.

 En onkruid wieden is van alle tijden, dus...

 Laat de regenton vóór het gaat vriezen leeglopen en sluit de toevoer af.

 Een houten regenton moet niet uitdrogen, dus laat daar een laagje water in staan.

 Zet gieters binnen of laat ze ondersteboven buiten overwinteren.

 Haal de (houten) tuinmeubelen naar 
Pulmonaria, longkruid, altijd groen
binnen. 

 Veeg regelmatig de gevallen bladeren bij elkaar en verdeel ze over de borders: planten beschermd en geen glijpartijen op de paden.

 Groenblijvende beplanting heeft ook nu behoefte aan water - tenzij het vriest.

 Op 31 oktober a.s. gaat de wintertijd in en draaien we de grote wijzer van de klok één uur terug.