vrijdag 2 februari 2024

NIEUWE ARTIKELEN

                     

         
                         
                              Nieuwe  artikelen verschijnen in april wanneer
                              het  weer volop lente  is. Langzaam, maar wel
                              zeker, komt onze tuin tot leven. We gaan naar 
                              buiten: voor  een inventarisatie  van  ons tuin-
                              plantenbestand. Het heeft weliswaar niet hard 
                              gevroren in de afgelopen  winter, maar  er kan 
                              zo  hier en daar toch vorstschade  zijn en daar 
                              moeten we iets aan doen. Zoals op zoek gaan
                              naar vorstbestendige vervangers. Want de op-
                              warming  van de aarde  is geen  garantie voor
                              een winter zonder vorst. En iets nieuws planten
                              vinden alle tuiniers leuk; óp naar het voorjaar!

Plannen maken

In míjn tuin...

...  hebben alle planten de winter overleefd, voor zover je tegenwoordig nog kunt spreken van een winter. Het is nu meer een regenseizoen - een voortzetting van de herfst die hopelijk tot stilstand komt met het aanbreken van de lente. Ik zie daar nu misschien nog meer naar uit dan ‘vroeger’. Je drijfnatte tuin bekijken door drijfnatte ramen is niet iets om vrolijk van te worden. Maar zo te zien hebben mijn planten nog steeds geen last van wateróverlast - uiteindelijk zal het dus wel goedkomen.


Onze blauwe bessenstruik: die blijft natuurlijk!

Wat ondertussen onder alle weersomstandigheden kan is plannen maken voor aanpassingen. Waar wij ooit een vijvertje hadden heb ik wat jaren geleden een moestuintje aangelegd met in het midden een verhoogd bedje voor mijn blauwe bessenstruik. In de afgelopen jaren is het moestuintje met blauwe bessen en al flink verzakt, wat het uitzicht op dat stukje tuin niet ten goede komt. Bovendien heb ik er ook al heel lang geen ‘moes’ meer geplant en dus wordt het tijd voor een nieuwe aanpak.

Om te beginnen zakken tuingrond inslaan, acht of voor de zekerheid tien, want grond klinkt altijd in en het is fijn om bij zo’n klus zonder boodschappenoponthoud door te kunnen werken. Dan al die kiezelstenen verzamelen, handje voor handje. En waar laat je ze? Toch maar bewaren: in een lege zak van de nieuwe tuingrond. Het liefst zou ik morgen al beginnen, met de uitvoering van mijn plannen. Maar ik zal er toch nog even mee moeten wachten, tot aan dit huidige langdurig regenseizoen een einde komt. Wat intussen misschien ook ruimte biedt voor eventueel nóg meer ideeën!

De klimop in betere tijden, drukbezocht door het vliegenvolkje

Zo is onze ooit dichtbegroeide afscheiding achter in de tuin in de loop van jaren vrijwel alle begroeiing kwijtgeraakt. De klimop daar heeft het inmiddels flink laten afweten. In het afgelopen jaar heb ik er kleine klimopstekjes tussen geplant en langere takken aangebonden, maar dat schiet letterlijk niet op natuurlijk. Nu overweeg ik toch om er goed bewortelde kant-en-klare klimop tussen te planten, gezellig dicht op elkaar, die ook al aangebonden kan worden. Het is weliswaar altijd fijn om iets te hebben waar je naar uit kunt kijken, maar het moet natuurlijk niet te lang duren. Zó hard groeit klimop nou ook weer niet. Dus staat deze plant genoteerd voor het eerste bezoek van dit jaar aan een tuincentrum. Het liefst ging ik er vandaag nog naartoe, maar de regen is spelbederver. Gelukkig lopen planten niet weg en die regen houdt  wel weer op; éérst opruimen, in mijn tuin …

FEBRUARI EN DE STAART VAN MAART

Heggenmussen

Februari is een fijne maand; duurt dit jaar weliswaar een dag langer, maar brengt ons toch vlot bij maart, die roert met zijn staart en ons op zijn beurt dichter brengt bij april, die dan weer doet wat ie wil. Zo struinen wij, voor je het weet, door onze ontluikende tuinen! Na een zachte winter zonder vorstschade voor onze planten is het fijn om op een droge dag weer eens een ‘rondje tuin’ te doen. De bladeren die sinds de afgelopen herfst onze tuinen bedekken kunnen nu bij elkaar geharkt/geveegd worden om vervolgens een bijdrage te leveren aan het groenafval. Ze worden gerecycled tot compost en biogas. En zelf glijd je niet meer uit over al dat natte blad. 

Klein maar fijn: sneeuwklokjes!

Er is nog niet veel nieuwe groei te zien, maar genoeg om een indruk te krijgen van hoe het weer gaat worden. Wat bloeit er in februari? Veel bolgewassen komen in februari al in bloei, zoals sneeuwklokjes, narcissen, blauwe druifjes en tulpen, maar ook struiken: forsythia’s en de bladloze ofwel naakte winterjasmijn (Jasminum nudiflorum), de hazelaar (Corylus avellana) en de ‘sneeuwballen’ (Viburnum bodnantense ‘Dawn’ en Viburnum tinus). Viburnum bodnantense ‘Dawn’ bloeit geurend van november tot in maart. Ook het nieskruid (Helleborus) draagt een steentje bij. Zelf hoefde ik nog nooit te niezen bij dit kruid, maar ik heb dan ook nooit de behoefte gehad om delen van deze plant fijn te wrijven. Dát is namelijk de veroorzaker van een niesbui. 

Corylus avellana, hazelaar

Nog een mooie bloeier is de hazelaar, Corylus avellana, die al in de winter en als eerste (!) bloeiende katjes heeft. De hazelaar valt in de categorie ‘naaktbloeier’ omdat de bloemetjes eerder verschijnen dan de nieuwe blaadjes. En hazelnoten in je eigen tuin: wie wil dat niet?! Ik moet er wel even bij zeggen dat de opbrengst van mijn eigen struik niet veel voorstelt. Aanvankelijk dacht ik dat óf de vrouwelijke óf de mannelijke variant van mijn hazelaar ontbrak en dat dat de oorzaak was van mijn hazelnotentekort. Maar nu ik een en ander nog eens nalees op internet blijkt de hazelaar eenhuizig te zijn: de mannetjes en de vrouwtjes groeien samen aan dezelfde hazelaar! Eerst verschijnen de mannelijke katjes aan de takken, waar ze goed zichtbaar zijn omdat de bladeren nog moeten gaan groeien. Als de mannelijke katjes zijn uitgebloeid komen de vrouwelijke bloemen in beeld. Er zijn ook dan nog geen bladeren. Voor de voortplanting zorgt de wind: die neemt stuifmeel van een mannelijke bloem mee naar de ‘stempels’ van een vrouwelijke bloem. Maar de mannelijke en de vrouwelijke bloemen bloeien niet gelijktijdig; zelfbevruchting is zo niet mogelijk. Toch een ingenieuze voortplanting! Ik hoop de bloemetjes van de naaktbloeier in mijn tuin dit jaar waar te nemen, want uiteindelijk was het toch de bedoeling om hazelnoten uit eigen tuin te kraken. Zo nodig ben ik bereid om bij gebrek aan wind onze bladblazer in te zetten. Op een lage stand, dat wel. 

Helleborus niger, licht besneeuwd maar vol in bloei!

Ook mooi in het vroege voorjaar, in maart, zijn de kerstrozen, zoals Helleborus niger, die weliswaar voor de kerst echt te laat zijn, maar desondanks in geen enkele tuin mogen ontbreken. Ze zijn bestand tegen sneeuw en vorst en geven de voorkeur aan een plek in de halfschaduw, met ook wat zon dus. ‘Helleborus’ heeft meerdere Nederlandse namen: nieskruid, zelfs stinkend nieskruid, en ook nog heksenkruid. Daar moet de plant het dan maar mee doen. En mocht je in het najaar vergeten hebben om bloembollen te planten, dan kun je dat in het voorjaar alsnog doen met ‘bollen op pot’, ofwel opgepotte bollen. Ze worden in tuincentra bloeiend en wel aangeboden. Zo kun je precies zien wat je van dit bolgoed mag verwachten. Eenmaal uitgebloeid mogen ze, als het niet meer vriest, alsnog naar de tuin: ‘Tot volgend voorjaar!’

Bergenia, schoenlappersplant

Tot de voorjaarsbloeiende bolgewassen horen ook sneeuwklokjes, tulpen en blauwe druifjes, hyacinten en natuurlijk krokusjes. Ook vaste planten als kerstrozen, schoenlappersplanten en de kleine maagdenpalm kleuren al in maart onze tuinen!

Nog even geduld dus; het voorjaar komt in zicht! 

TUINKALENDER FEBRUARI-MAART 2024

TUINKALENDER

 Wees bedacht op nachtvorst - het kán nog - en dek kwetsbare tuinplanten dan af.

 Controleer het tuingereedschap: moet er nog iets geslepen of vervangen worden?

 Neem een pen en blocnote mee op een rondje door de tuin: is er nog ruimte voor iets nieuws?

 Maak dan een lijstje van je ‘hebbe’planten voor je naar het tuincentrum gaat, zodat je bij thuiskomst zeker genoeg ruimte hebt voor de nieuwkomers.

 Neem ook een zak potgrond mee: inderdaad, voor je stekjes.

 En aarzel niet om tegenvallende planten in je tuin te vervangen.

 Want je compostvat heb je niet voor niets.

 Als het niet meer vriest kun je de regenton(nen) weer vol laten regenen.

 En als de grond niet meer zo door en door nat is kun je nieuw bolgoed planten.

 Het is nog vroeg in het seizoen: tijd genoeg om tuinliteratuur door te nemen - en op goede ideeën te komen.

 Kijk voor meer inspiratie op vrijdagavond naar Gardener’s World, BBC 2.

 Binnenkort gaan de vogels weer nestelen: borstel je nestkastjes goed schoon.

 Ruim niet alle takjes en blaadjes op: nestmateriaal!

► Breng zo nodig gaas aan onder de nestkast, zodat die onbereikbaar is voor vogelvangers op vier pootjes.

 Heb je ook een badgelegenheid voor vogels? Dagelijks kijkplezier!