In míjn tuin …
... zit de ruimte hem vooral in de lucht: het luchtruim. Een territoriaal luchtruim zelfs. Grensovergangen, zwarte stippellijnen: het is er állemaal, zij het niet waarneembaar voor het menselijk oog. Maar vogels kennen de grenzen precies en elke schending van hun luchtruim wordt afgestraft. Want allemaal doen ze aan ‘luchtjepik’. |
| Een pimpelmees die het even probeert ... |
Boven twee klimopstroken hangt een mezenkast. Een belegen hokje, waarin de hele winter een koolmees overnacht. Soms is er een nestje, maar niet elk jaar. Toch wordt dat territorium altijd fanatiek verdedigd. Met veel misbaar en (schijn)aanvallen verjaagt de koolmees pimpelmezen, mussen en merels. De houtduiven laat hij met rust. Maar dat zijn ook van die kukels. Ze bewegen al zo onhandig en dan balanceren ze ook nog boven op elkaar, hoog in de es. Ik sta er handenwringend onder: als ze nou maar niet neerstorten! Hun nest in de berk was zó krakkemikkig, dat de eieren erdoorheen vielen en op de oprit te pletter sloegen. Drama! Geen serieuze bedreiging voor de koolmees dus.
Maar nu zit er een winterkoninkje op de tafel buiten. Met trillende vleugels en een wiebelend staartje bezingt hij luidkeels deze zeer geschikte omgeving voor een nestje. Een winterkoninginnetje valt hem trillend, wiebelend en net zo hard zingend bij, terwijl de koolmees ongerust heen en weer hipt op de druivenranken boven de tafel. Met gerichte duikvluchten probeert hij zijn stek te verdedigen, maar het koninklijk paar is niet onder de indruk en neemt zijn intrek in de klimop.
Dag na dag bouwt het winterkoninkje aan zijn nest. Zingend, trillend en wiebelend, om ook tussen de werkzaamheden door de aandacht van het vrouwtje vast te houden. Opgewekt wisselt hij dorre klimopblaadjes af met droge hortensiabloemen en sleurt hij mos onder de stekelnootjes vandaan. De kaarsenstandaard vóór de klimop gebruikt hij voor de tussenlanding - die wiebelt al net zo hard als zijn staartje.
Wij vonden het een risicovolle onderneming, op slechts een halve meter boven de grond, en sloegen er de boeken op na. De Vogelgids van Hans Dorrestijn: een kostelijk boek om te lezen, maar misschien toch meer ‘leef’gids dan vogelgids! Andere boeken melden dat de winterkoning niet ver boven de grond ‘speelnesten’ bouwt, waaruit het vrouwtje er één kiest (waarna hij probeert andere vrouwtjes in de lege nestjes te krijgen!).
Kennelijk is de koolmees op de hoogte: de relatie kán nog stuk en berustend kijkt hij toe, twee takken onder de duiven. Hij wacht zijn kansen af, in mijn territoriaal verscheurde tuin.
April 2007
