IN MÍJN TUIN ... : mei 2013

vrijdag 10 mei 2013

NIEUWE ARTIKELEN

NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN

OP 7 JUNI 2013!

DE WEELDE VAN DE VOORZOMER!

OPTISCH KLAAR

In míjn tuin …

VOORJAAR! EINDELIJK!!

... draai ik, zoals altijd bij de aanvang van het tuinseizoen, rondjes om mijn as. Als een koe voor het eerst in de wei (waar dan? ik zie ze niet) spring ik in het rond en weet van gekkigheid niet waar te beginnen. En dan is er nu ook nog de complicerende factor van een tuin die ontploft na een lange, lange winter en vast van plan is de verloren gegane maand in één week in te halen. Het lukt nog ook. Daarom moet ik nu opschieten, want als mijn planten allemaal tegelijk gaan groeien, kan ik in die wildernis nergens meer bij. Over onkruid hoef ik mij in principe geen zorgen te maken: dat krijgt hier weinig kans tussen de longkruidjes, de schoenlappers, het bolgoed en al die andere hardlopers.

Tulipa Fosteriana Purissima, botanische tulp,
bloeit april - begin mei

Hoewel, het voedseizoen van de vogels heeft natuurlijk evenredig lang geduurd en het zijn niet alleen gulzige, maar ook slordige eters. Er is flink huisgehouden in de vette zadentaart op het voederzuiltje, maar toch steken er flink wat groene grassprieten uit het vet. In de buxusbollen eronder vind ik niet alleen veren van vogelslachtoffers (onder andere een duif!), maar ook massa’s niet te definiëren zaailingen. Misschien moeten die daar toch nog maar even blijven staan. Óf ze leggen het loodje door gebrek aan licht, óf ze groeien uit tot een stevige bos, die in één keer weggetrokken kan worden.

Óók vogelvoer:

de resten van een muisje in een uilenbal

Laat ik maar met het paadje beginnen. Eerst schrapend met een handharkje de randen opzoeken. Van planten die hun perken te buiten zijn gegaan, wordt een stuk afgeslagen. Anecdote: toen ik als kleuter bij de kruidenier aan het nieuwe winkelmeisje om het gebruikelijke snoepje vroeg, hoorde ik: “Kinderen die vragen wordt het hoofd afgeslagen!” Tot zover.

Fritillaria meleagris, kievitsbloemen

Nu kruip ik over het pad en neem en passant stukjes tuin mee. De grote pol malva die al jaren bij elkaar gesjord moet worden om er nog langs te kunnen, krijgt een nieuwe plek ‘op roemte’. Mijn exclusieve ‘Jeffersonia diphylla’ (wit, bosplant, zeldzaam) heeft nog nooit gebloeid tussen de buxussen, dus die verhuist naar een iets minder bossige plek. Onder scheve tegels hak ik wortels weg en met de onkruidbezem is de opgedroogde modder van de afgelopen winter in een ommezien weggeborsteld. Wel even oppassen bij de kievitsbloemen, die óók de randen hebben opgezocht!

Optisch klaar!

Prachtig is het, met die schone paadjes! Hetzelfde effect als met afgestoken gazonrandjes of een opgepoetst tweedehandsje: mijn tuin is optisch klaar!

Mei 2013

DE BIJ EN WIJ

Heggenmussen

Bijenvoer SEDUM SPECTABILE, vetkruid

Nog steeds een bron van zorg: bijen. Voor de natuur maar ook voor onze voedselproductie zijn wij afhankelijk van deze diersoort. Meer dan zeventig procent van onze groenten en fruit wordt bestoven door bijen. In Europa zijn zo’n vierduizend groenterassen voor hun voortbestaan aangewezen op de bij. Handmatig bestuiven is op deze schaal, en zéker met onze arbeidsvoorwaarden, geen optie.

bijenvoer ASARUM, mansoor

Wie op Internet zoekt naar informatie over de oorzaken van de bijensterfte belandt in een wespennest. Iedereen kan er zijn mening geven, die ook weer door iedereen becommentarieerd kan worden. Waarschijnlijk ligt hier de waarheid zelfs niet in het midden. Maar dat de bijenstand terugloopt staat onomstotelijk vast.

Er zijn meerdere oorzaken te noemen, zoals monocultuur in grootschalige landbouw, sterfte onder honingbijen door via de varroamijt overgedragen ziekten, verdwijning van geschikte leefomstandigheden voor wilde bijen en het voortgaande gebruik van insecticiden als neonicotine, met ook zeer schadelijke gevolgen voor ons drinkwater en onze gezondheid.

Insecticiden worden niet alleen in de landbouw gebruikt. Ook voor particulieren is er een groot assortiment beschikbaar aan verdelgingsmiddelen. Berucht is ‘Roundup’ van Monsanto met het zeer schadelijke bestanddeel glyfosaat en ook de merknamen Bayer en Luxan zouden bij iedereen een alarmbelletje moeten doen rinkelen. Maar zolang er van overheidswege geen verbod komt op deze producten, zullen ze verkocht en toegepast worden. De lobby, de systematische beïnvloeding van de besluitvorming in de politiek door belanghebbende fabrikanten, reikt ver.

bijenvoer BERGENIA, schoenlappersplant

En nu las ik ook nog in de krant dat het merk ‘Ecostyle’ een onkruidverdelgingsmiddel op de markt heeft gebracht, ‘Ultima’, dat óók al niet zuiver op de graat is. Met dit middel wordt het wortelstelsel van het behandelde onkruid aangetast, wat langer resultaat geeft. ‘Ultima’ bevat een kiemremmende stof die schadelijk is voor insecten en het watermilieu. Weliswaar veel minder schadelijk dan de eerder genoemde middelen, maar echt milieuvriendelijk is het niet. En dat is toch wat je mag verwachten van een merk als ‘Ecostyle’.

Milieuvriendelijker was het onkruidbestrijdingsmiddel ‘TopGun’, maar dit product wordt door Ecostyle met ingang van 2013 niet meer geleverd.

bijenvoer GERANIUM, ooievaarsbek

Op www.reddebijen.nl verzamelt Greenpeace handtekeningen voor een petitie met als doel, onder meer, een Europees verbod op bestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn voor bijen. Ik heb ervoor getekend!

Op 2 mei jl. meldde ‘Tuin en Landschap’ dat een meerderheid van de Europese Commissie in verband met de bijensterfte alsnog heeft ingestemd met een (tijdelijk) verbod voor twee jaar op het gebruik van neonicotinoïden. Het gaat om zaadcoating van mais en erwten met de werkzame stof imidacloprid. Dat is een begin! We wachten af.

bijenvoer GERANIUM, TRIFOLIUM, MATRICARIA
ooievaarsbek, klaver, kamille

Wat de goedwillende tuinier kan bijdragen, is het vertrouwde handmatige schrob- en wiedwerk. Veeg regelmatig de bestrating met een stevige bezem. ‘Onkruidbezems’ hebben kunststof haren en stalen haren: dat helpt. Groene tegels worden schoon met heet water, eventueel met een scheut schoonmaakazijn. Maak de grond rond onkruid los en trek het er met wortel en al uit. Voor onkruid met een lange penwortel (paardenbloemen): diep steken! Een mulchlaag van cacaodoppen, kokosvezels enzovoorts tussen de planten is zeker effectief. Net als bodembedekkers, dicht op elkaar, zoals pachysandra terminalis, pulmonaria (longkruid), asarum (mansoor), ajuga reptans (zenegroen), geraniums of bergenia (schoenlappersplant). Onder deze beplanting krijgt onkruid geen kans.

bijenvoer PULMONARIA, longkruid

Voor de bijen planten we drachtplanten aan: met bloemen die veel nectar en stuifmeel produceren. En liefst gespreid over het hele jaar. Dat kunnen vaste planten zijn, maar ook eenjarigen, bolgewassen, struiken, bomen en klimplanten. Op Internet zijn lijsten te vinden met drachtplanten voor alle seizoenen. Wij tuiniers kunnen, behalve wijzen naar de grote boosdoeners, ook zelf een bijdrage leveren aan de oplossing van het probleem met als resultaat meer hommels en bijen in de tuin. Maar! Niet iedereen is vertrouwd met deze beestjes en daarom volgt hier een omgangsregeling!

================================================================

KIJK EN HUIVER NIET, MAAR VERGELIJK!!

WESP

HOMMEL

BIJ

================================================================

Hommels, die gezellige dikke schommeltjes, steken niet. Bijen steken wél, maar alleen als ze zich bedreigd voelen. Net als wespen. De bij steekt met een angel. Die heeft weerhaakjes, waarmee hij in de huid vast blijft zitten. Bij het steken raken inwendige organen van de bij beschadigd en het beestje overleeft dit niet. In bijzondere gevallen overleeft de gestoken mens ook niet. In Nederland overlijden per jaar twee tot vijf mensen aan wespen- of bijensteken. Dat kan verband houden met een allergie, maar ook met de plaats waar gestoken wordt, zoals in de keel. Veel leed is te voorkomen door jezelf en de kinderen in je omgeving een paar eenvoudige maatregelen eigen te maken.

Laat de dieren met rust en sla niet wild om je heen. Drink bier of frisdrank uit een glas en nooit uit een blikje waar ongemerkt een bij of wesp ingekropen kan zijn. Draag ‘gesloten’ kleren, dus geen wijde broekspijpen of mouwen. Transpiratiegeur, maar ook zoete geuren (parfum!) zijn bijenlokkers, net als felle kleuren (kleding!).

Word je toch gestoken dan moet de angel zo snel mogelijk verwijderd worden. De angel heeft een ‘gifzakje’ dat na de steek wordt leeggepompt, ook als de bij al weg is. Verwijder de angel nooit met een pincet of tussen duim en wijsvinger: dan knijp je het gifzakje leeg en dat moet nu juist niet. Krab de angel met een nagel of de botte kant van een mes uit de huid en koel daarna met ijs of koud water om zwelling, pijn en jeuk tegen te gaan.

Als zich binnen een kwartier ernstige verschijnselen voordoen, direct contact opnemen met een huisarts.

En bedenk bij dit alles: we hebben elkaar nodig, de bij en wij.