Heggenmussen
’t
Is weer voorbij, die mooie zomer: op twee na de warmste sinds het begin van het
vastleggen van meteorologische gegevens.
Nu
de buitentemperatuur voor de rest van het jaar definitief beneden de 20℃
gedaald is maakt de tuin zich op voor de winter. En wij helpen een handje. Met
een warme jas aan en een blik op het wolkendek (blijft het nog even droog?)
brengen we de schoongemaakte tuinmeubelen onderdak of pakken ze in met een hoes
en vegen we de laatste afgevallen bladeren op een hoop of tussen de planten. Dat
laatste is het beste idee, gezien de voorspelling van sommige weerdeskundigen
voor de komende winter: ijs- en ijskoud! Misschien wel de koudste winter in de
afgelopen honderd jaar!
Ik
kan me nog een winter halverwege de jaren ’50 herinneren waarin ik als peuter
dik ingepakt op het ijs stond en we met de slee in mijn geboorteplaats Woerden onder
de Parijse brug door konden. Dat was heel bijzonder want daar bevroor het water
nooit. De Bilt telde die winter 61 vorstdagen, 11 ijsdagen en 1 zeer koude dag (!).
Maar als koudste winter in ons land tot nu toe geldt die van 1963 en dat had
niet zozeer met de temperatuur te maken, dat was niet de laagste, maar vooral
met de duur van deze winter: bijna drie maanden onafgebroken vorst, waarbij het
noordoosten ook nog onafgebroken onder een laag sneeuw lag. Dat hebben we
sindsdien niet meer zo meegemaakt.
Maar
misschien gaat het er deze winter dus van komen en een gewaarschuwd mens telt
voor twee. Volgens Russische wetenschappers zijn we in een nieuwe klimaatcyclus
beland: met een minder actieve zon en daardoor wereldwijd een kouder klimaat,
‘…vergelijkbaar met het verschijnsel in de jaren ’50 van de vorige eeuw’. Dús. Aangeraden
wordt om alvast dikke winterjassen, mutsen en handschoenen aan te schaffen,
zodat we straks niet achter het net vissen en zelf moeten gaan breien. Want in
Rusland weten ze op dit gebied van wanten. O ja, wanten zijn warmer dan
handschoenen: doe díe maar.
Ondertussen
heb ik wel te doen met mijn tuinplantjes, die in de afgelopen zomer al zo op de
proef gesteld zijn. Hoe komen ze zo goed mogelijk een strenge winter door? Veel
planten regelen het zelf door hun bladeren af te stoten; die zullen nu geen
vocht meer verdampen. Ze zijn wat je noemt ‘winterhard’. Maar voor de
groenblijvers, de bladhoudende planten, ligt het anders, vooral als er sprake
is van een langdurige vorstperiode. Zolang ze geen vocht uit de grond kunnen
opnemen om het via de bladeren verdampte vocht aan te vullen dreigt uitdroging.
Dan kunnen we hun groei en bloei in het voorjaar wel vergeten. Groenblijvers
als rododendrons en struikklimop behoren wat dit betreft ook tot de
risicogroep. Pak ze op tijd in met vliesdoek. Daarmee zijn ze niet alleen
beschermd tegen vorst, maar ook tegen harde wind, hagel en schadelijke
insecten. Dat zijn dus meerdere vliegen in één klap. Per aangebrachte laag,
uiteraard vochtdoorlatend, schijnt het een paar graden verschil te maken voor
de kou.
 |
| Buddleja, vlinderplant |
Maar
ook dierbare bladverliezende planten, zoals bijvoorbeeld vlinderstruiken, die
je niet even naar binnen kunt halen, zijn te redden met vliesdoek. Dat mag er
zo nodig best in twee lagen overheen: het is ademend materiaal. Bij een roos op
stam moet het oculatiepunt, bovenaan de stam, beschermd worden. Bind er wat
stro omheen. Na de kerst kun je daar ook een paar afgeknipte takken van de
kerstboom voor gebruiken. Voor alle andere rozen geldt: even de voet van de
struik aanaarden. Op tijd doen, want als de grond eenmaal bevroren is, wordt dat
moeilijk. Ook na de kerst: drapeer de verlichting uit je kerstboom (als die
niet vast aan de kunstboom meegeleverd is!) rond een gevoelige struik in de
tuin. Stekker in het buitenstopcontact en de struik is beschermd tegen vorst.
 |
| Mijn cloche, voor ienieminiplantjes. |
Planten
van klein formaat zijn te redden onder een glazen ‘cloche’, of gewoon een augurkenpot.
Bewaar er een paar. Potplanten die in principe vorstbestendig zijn en waar
je binnen geen ruimte voor hebt kun je
uit de pot halen en in ‘bubbeltjesplastic’ gewikkeld weer terugzetten. Zorg
wel voor een goede afwatering en zet ze zo mogelijk bij elkaar in een beschutte
hoek van de tuin.
En
nu heb ik wel genoeg bellen doen rinkelen; fijne kerstdagen en een groen 2019
gewenst!
 |
| Rinkelbelletje! |
Mimi
Prins
177
BLAD.2018-11
