IN MÍJN TUIN ... : 12/11/15

vrijdag 11 december 2015

NIEUWE ARTIKELEN

NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN OP

8 JANUARI 2016

1 December 2015: verse aardbeien uit eigen tuin!
Redden we dat nog, tot kerstmis?!

Hier aanklikken: ALLE COLUMNS

Hier aanklikken: ALLE HEGGENMUSSEN

Hier aanklikken: ALLE TUINKALENDERS

Hier aanklikken: ALLE TUINFOTO'S

Hier aanklikken: ANDERE TUINEN

RODE VOEDERZUIL

In míjn tuin ...

Goed kijken: die rode besjes,
onze nieuwe vuurdoorn!

... draai ik als een weerloze weerhaan mee met de seizoenen. Ik schríjf wel over ‘minder is meer’, ‘er kan niets meer bij’ en ‘grondig aanpakken’, maar buiten komt daar weinig van terecht. Deze zomer heb ik wel de paadjes vrijgemaakt van overhangend groen, maar al snel was daar niets meer van te zien.

In het voorjaar zal ik weer hoofdschuddend de aanwas van het bolgoed bekijken. Maar dát verdwijnt al gauw. En ik zou toch niet goed bij mijn hoofd zijn als ik de zaailingen van de kievitsbloemen ging uittrekken! Daar mag de hele tuin mee vol! En al die geraniums, die maar bloeien en bloeien: lekker laten gaan in de zomer. Van mijn buurvrouw kreeg ik een pol gras. Dat was gelukkig in het najaar, toen al wat planten zich hadden teruggetrokken voor de winter. Dat geeft optisch in ieder geval ruimte. Zó benieuwd hoe die pol zich volgend jaar ontwikkelt (ze wist de naam niet meer, dus dat is nog een verrassing). Ook de herfsttijlozen zag ik deze herfst opduiken waar ik ze zeker weten niet heb geplant! Ze kleurden het blad van de blauwe druifjes, dat nu al boven komt. En dan wordt het winter: tijd voor vogelvoer. Meestal hou ik het bij een zelfgesmolten vettaart met vogelvoer, maar nu ging ik mij even te buiten aan zo’n groot vogelvoerhart, aan een lintje. Ik hing het pontificaal op in de ijzeren siervogelkooi die boven het pergolaterrasje bungelt. Bij de eerste storm begaf dat lintje het en lag het hart gebroken op de bodem van de kooi. Wég mooie achterliggende gedachte. Maar vogels kun je ook ánders voeren. Ooit hadden wij een enorme vuurdoornstruik, tegen de muur naar de garage. Die moest plat gehouden worden en ik ben hier de snoeier, dus ik weet maar al te goed hoe pijnlijk de prikken van vuurdoornstekels zijn. In het kader van een ‘minder is meer bui’ besloot ik daar een buxushaag te planten en de vuurdoorn werd opgedoekt. Maar nu wilde ik er weer een hebben: voor de vogels. Ze zijn ‘hot’, zag ik en worden met rode, gele of oranje bessen aangeboden in potten met een bamboe minihekje. Ik wilde de rode: tevens kerstversiering. De vuurdoorn bleek één lange tak te zijn, in het rond vastgebonden. Weg met dat gekke hekje! Op een bescheiden plekje in de tuin bond ik de tak aan een lange staak: het wordt een strakke rode voederzuil, precies pas in mijn tuin!

December 2015

AL WAT VANZELVE WAST ...

Heggenmussen

Het einde van het jaar nadert met rasse schreden; her en der worden nieuwjaarstoespraken voorbereid. Behalve met terugblikken wordt het nieuwe jaar ook altijd met goede voornemens begroet, optimistisch als we zijn. En ‘vrede op aarde’ was in ons deel van de wereld de afgelopen zeventig jaar geen actueel onderwerp. Het ging uiteindelijk vooral over het verdelen van de welvaart. Maar hoe staan we er nu voor?

Er schieten mij zeventiende-eeuwse dichtregels te binnen, die de tand des tijds volledig

hebben doorstaan:
“Ach! waren alle Menschen wijs,

En wilden daerby wel.

De Aard waer haer een Paradijs,

Nu is se meest een hel.”

Dat dichtte Dirck Raphaëlszoon Camphuysen (1586-1627), nota bene in de Gouden Eeuw. Hij was een tijdgenoot van onder meer Vondel, Hooft en Rembrandt. De VOC werd opgericht en economie en welvaart groeiden. Desondanks werden er ook oorlogen uitgevochten.

“L’histoire se répète,” zeggen de Fransen: de geschiedenis herhaalt zich.

Paardenbloemenpluis

Camphuysen blijkt ook op ander gebied actueel als hij schrijft: “Al wat vanzelve wast, behoeft men niet te zaaien.” (Wat vanzelf groeit, hoeft men niet te zaaien.)

Dan is er nog hoop voor de bezitters van een grote grindbak als voor- en/of achtertuin! Als de zaadjes dMaar ie daar op de wind in belanden kunnen uitgroeien, zal de grindbak zich ontwikkelen tot een prachtig stukje wilde natuur, met paarse distels, gele boterbloemen, gele paardenbloemen, witte vogelmuur, roze akkerdistel, paarse, witte of lichtblauwe smeerwortel, wit bloeiend zevenblad (heeft Jacqueline van der Kloet óók in haar Theetuin in Weesp!), enzovoorts.

Witte smeerwortel, Symphytum

Maar zelf naar eigen idee en smaak een tuin beplanten is natuurlijk wel zo leuk.

We laten dichter Camphuysen achter in de Gouden Eeuw en richten ons op de eigentijdse Operatie Steenbreek, waar ook de stad Groningen aan meedoet. Doel van deze ‘operatie’ is burgers enthousiast te maken voor groene tuinen in plaats van de stenen pleintjes en/of grindbakken die velen nu voor hun deur hebben.

Waarom een groene tuin? Verstening op grote schaal, want daar kun je wel van spreken, draagt in meer opzichten bij aan klimaatverandering. Nu al ondervinden we steeds meer hinder van hoosbuien. Rioleringen zullen de grote hoeveelheden regenwater, die rechtstreeks over het plaveisel naar de straat lopen, niet meer kunnen verwerken. In augustus dit jaar veroorzaakte extreme regenval, ongeveer in het midden van ons land, een schade van miljoenen euro’s.

Wateroverlast ...

Minder groen betekent ook minder biodiversiteit. Vogels, vlinders, insecten, bodemdiertjes, planten: allemaal hebben ze hun eigen nut voor de natuur. Het klimaat zal veranderen en niet ten goede. In de afgelopen novembermaand was de gemiddelde temperatuur ruim drie graden hoger dan het gemiddelde tot nu toe: een meetbaar bewijs van de opwarming van de aarde. Verder moet de beleving van een straat niet onderschat worden. In een groene omgeving voelen mensen zich prettiger en dat draagt, samen met een verminderde concentratie aan fijnstof, bij aan een betere gezondheid. En denk eens aan zomerse hitte. In steden zal de temperatuur vooral in de zomer hoger uitvallen: een extra gezondheidsrisico voor met name ouderen en zwakkeren.

Het is december: de hoogste tijd voor goede voornemens. Wacht niet op acties van de overheid, maar neem zelf het initiatief: tegels eruit, (meer) planten erin!

Prettige feestdagen, een jaarwisseling met behoud van alles wat niet ‘vanzelve wast’ (vanzelf weer aangroeit) en vooral een groen 2016!

December 2015

TUINKALENDER DECEMBER

TUINKALENDER

► Potplanten die buiten overwinteren zullen soms water nodig hebben: niet vergeten!

► Help ook de vogels aan vers drink- en badwater.

... als dat niet vanzelf naar beneden komt!

► Voer vogels op meerdere plaatsen in de tuin. Dat voorkomt wachttijden ;) en geeft meer kijkplezier.

► Pak er een vogelboek bij en leer (samen met de (klein)kinderen!) hoe al die gastjes heten: voor een leven lang belangstelling en plezier!

► Bij vorst en andere gladheid stoep en paden schoonhouden en/of strooien met zand.

► Zolang het niet vriest kunnen nog steeds bomen en struiken geplant worden.

► Denk eens aan Viburnum bodnantense ‘Dawn’, met de hele winter roze bloemen. Een herinnering aan het komend voorjaar!

Viburnum bodnantense 'Dawn'

► Verwijder na de storm afgebroken en/of overhangende takken.

► Rozen(struiken) die zo slungelig zijn uitgegroeid mogen nu al wat terug geknipt worden, maar niet te ver in verband met mogelijke vorstschade deze winter.