INSTANT TUIN

Heggenmussen

Ríjen!!!

‘Instant’ komt van het Latijnse ‘instans’ en betekent dringend, onmiddellijk klaar. Instantkoffie en instant pudding, we gebruik(t)en het allemaal wel eens. Maar eigenlijk heeft het een bijsmaakje: het hóórt niet. Voor het behalen van een goed resultaat is tijd en zorg nodig. Maar tijd hebben veel mensen tegenwoordig niet meer. Het bijbehorende geduld ook niet. Ik ben in dat opzicht behoorlijk met mijn tijd meegegaan. Nu het voorjaar eraan komt, hoera, willen we de voorjaarsbolletjes in bloei zien, allemaal! En daar hoeven we niet meer op te wachten. Het tuincentrum, de bloemenzaak en zelfs de supermarkt heeft ze in rijen klaar staan: instant bolletjes, direct klaar! Hiermee halen we letterlijk het voorjaar in huis en wat is erop tegen, om zo onze humeuren een beetje op te krikken?! Tegen de tijd dat ze uitgebloeid zijn, nemen de bolletjes in de tuin het stokje over en kunnen we precies zien waar ruimte is voor de instant bolletjes

Voor nog meer instant genoegens kunnen we nu ook ouderwets met tijd en zorg aan de slag: eenjarigen binnen voorzaaien. Als we ze in grote potten opkweken, zijn ze in de loop van de zomer overal in de tuin te gebruiken om gaten op te vullen, kleuraccenten aan te brengen, of om te experimenteren met kleurencombinaties. Of gewoon om het terras op te vrolijken. Instant planten, voor een effect à la minute!

Half februari, begin maart kan met het zaaien binnen begonnen worden. Maar eerst op zoek naar de mooiste, de leukste of misschien wel de hoogste planten. Ik heb op Internet gezocht, o.a. bij www.bolster.nl, www.vreeken.nl. en www.cruydthoeck.nl. Je kunt ook ‘eenjarigen’ googelen. Er komen de gewoonste, maar ook bijzondere soorten voorbij. Ze worden niet allemaal speciaal aanbevolen voor potcultuur, maar als de pot groot genoeg is en de planten worden regelmatig bemest, is dat geen probleem. Uiteindelijk zijn er zelfs bomen die in een pot gedijen. Wat verder opvalt, is het aantal zaden dat je geleverd krijgt: het kan oplopen tot vijfenzeventighonderd per soort, zoals ‘Ageratum houstonianum ‘Snijwonder’/‘Market Growers Blue’ bij Vreeken voor € 1,50! Dat komt de exclusiviteit van je tuin niet ten goede, want het deelt natuurlijk gemakkelijk uit, bij zulke hoeveelheden! Vermoedelijk niet bedoeld voor particulieren. Bij De Bolster is een zakje zaad voldoende voor een vierkante meter. Dat is nog enigszins overzichtelijk.

Cosmos bipinnatus

Een lijstje. Als eerste Clarkia tenella ‘Blue Magic’; lavendelblauw, geschikt voor potcultuur op een zonnige plek. Deze Clarkia (synoniem voor Godetia) bloeit van mei tot september, met zijn hoogte van 25 cm. op de eerste rang. Iets hoger, 40 cm., wordt Coleus ‘Palisandra’, die laat bloeit met lichtlila bloeiaartjes tot de vorst invalt. Maar bij deze eenjarige gaat het vooral om het donkere paarsbruine blad. Ook geschikt voor in de pot, deze ‘combineer’plant; wel graag in halfschaduw. Dan ‘Incarvillea sinensis ‘Cream Trumpets’: een stevige plant met fijn ingesneden donkergroen blad en roomwitte bloemen van juli tot oktober. Op een plek in de zon wordt deze Incarvillea 40 tot 60 cm. hoog. Misschien wel goed te combineren met een mexicaantje: Ageratum houstonianum ‘Timeless Mixed’ (duizend zaden per verpakking!), in de kleuren wit, roze, lila, dieprood en blauw, 50 cm. hoog. Bloeit ook van juli tot oktober in zon of halfschaduw.

Een opvallende verschijning is de olifantsamarant, Amaranthus paniculatus ‘Oeschberg’, 50 tot 70 cm. hoog, met roodbruin blad en trossen donkerrode bloemen. De groene amarant heeft opgerichte bloemtrossen en de kattenstaartamarant hangende; bij de olifantsamarant gaat na verloop van tijd de toptros hangen, zodat zijn bloemen aan de slurf van een olifant doen denken. Wit met fijne zwarte streepjes: dat zijn de bloemen van Agrostemma githago ‘Snow Queen’, een bolderik voor een plekje in de zon. Subtiel, maar niet te missen, met zijn 75 cm. hoogte. Bloeit juni/juli. Agrostemma githago ‘Milas’ is roze. Eigenlijk heel gewoon, maar práchtig (vind ik!): cosmea, Cosmos bipinnatus, met grote witte, roze of karmozijnrode (C.b. ‘Dazzler’) bloemen boven fijn geveerd diepgroen blad aan wel tot 150 cm. hoge stengels. Ze bloeien van juli tot aan de vorst. In dezelfde orde van grootte aanbevolen: Althea rosea annua: een stokroos die in één jaar in bloei komt. Bloemen van champagne tot scharlakenrood! Voor alle eenjarigen geldt: knip uitgebloeide bloemen eruit, voor een langere bloei.

Dit is een klein greepje uit het gigantische aanbod: maak je eigen keuze en ga binnenkort aan de slag. Lees de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Zaai dun in kweekbakken, eierdozen of plastic verpakkingen, zoals de hoge bakken waarin druiven verkocht worden. Gebruik speciale zaaigrond of verschraal potgrond met zand - voeding is nog niet nodig. Dek het zaaigoed af met een kap of plastic zak en laat kiemen. Na de eerste twee ronde blaadjes komen pas de echte blaadjes. Als die zich gemeld hebben, kan er verspeend worden: de zaailing krijgt een eigen (klein) potje, waarin de worteltjes tot een compact kluitje kunnen groeien. Knip af en toe de topjes eruit voor een goed vertakte plant. Zodra er een mooi wortelkluitje is, kan het plantje verhuizen naar een groter potje. Misschien wordt dat nog eens herhaald. Begin mei de plantjes afharden en pas na half mei definitief naar buiten. Kweek ze daar verder op tot kant-en-klare instant planten!

Februari 2011