BIJ DE BUREN ...

EVEN TUSSENDOOR

                                            foto: Bert Groeninga

Dit pimpelige koolmeesje is opgegroeid in de nestkast van onze buren, Bert en Ineke. Het meesje ziet er nog wat pluizig uit, maar dat hoort erbij, als je op het punt staat het ouderlijk nest te verlaten.
Ineke schilderde de toepasselijke tekst op deze royale vogelbehuizing: Hebban olla uogala nestas hagunnan - Alle vogels zijn nesten begonnen
De oorspronkelijke tekst, die dateert uit de tweede helft van de 11e eeuw, voegt daar nog aan toe:  hinase hi(c) (a)nda thu uuat unbidan uue nu ofwel  behalve ik en jij - waar wachten wij nu op

3 juni 2015

BESTRIJDING VAN HAGELSCHOT!

EVEN TUSSENDOOR

Onze 'geplukte' laurierstruik loopt mooi uit; binnenkort kunnen we er niet meer doorheen kijken. Echter: sommige nieuwe blaadjes vertonen toch weer de kenmerken van de schimmelinfectie 'hagelschot'. 
Maar vandaag reageerde mevrouw Marjan Oosterkamp van de firma Ecostyle op mijn mailtje waarin ik advies vroeg voor een milieuvriendelijke bestrijding van deze schimmel. Sulphon is uit het assortiment gehaald in verband met wet- en regelgeving en registraties en hielp bovendien alleen tegen meeldauw. Haar advies is: zorgen voor een goede bemesting en zure grond voorzien van kalk. Dat hoeft hier niet, op de klei. Wie graag wil spuiten zou Vital kunnen gebruiken: een preventief middel om de bladeren van een verhard laagje te voorzien. Maar als de bladeren al zijn aangetast, is weghalen en afvoeren een prima oplossing.
Dat ga ik nu consequent doen! Met dank aan mevrouw Oosterkamp van Ecostyle!

1 juni 2015

NIEUWE ARTIKELEN

NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN OP

5 JUNI 2015

Geranium Philippe Vapelle is een van de mooiste geraniums in mijn tuin.
Hij bloeit niet de hele zomer, zoals veel andere geraniums: na ongeveer
een maand houdt hij het voor gezien. Voor het resterende seizoen blijft
 het mooie grijsgroene blad achter.

Hier aanklikken: ALLE COLUMNS

Hier aanklikken: ALLE HEGGENMUSSEN

Hier aanklikken: ALLE TUINKALENDERS

Hier aanklikken: ALLE TUINFOTO'S

Hier aanklikken: ANDERE TUINEN

MUIZENISSEN

In míjn tuin ...

Muizentandjes in verregende grijze pluis ...

...heeft in de es een uil gezeten

en op de bank eronder gescheten.

Op tafel plakt wat grijze pluis

met het karkasje van een muis.

De witte botjes zijn gebroken -

kun je daar muizensoep van koken?

Witte tandjes in een half kaakje -

uil, och uil, wat maak je

in zo’n piepklein muisje los.

Paniek en pijn: “Ik ben de klos!”

Geluidloos laat de uil zich vallen ...

Wat later braakt hij uilenballen:

de muizenissen van zijn lust.

Het muisje heeft voor eeuwig rust.

Tuinieren is niet alléén maar leuk. Planten worden ziek, beestjes gaan dood, nestjes worden leeggeroofd, het is te droog, te nat ... Kortom: ’t is als het leven zelf. En dan toch elk voorjaar blij zijn dat het lieve leven er weer begint! Óók als het leven zelf: we slaan ons er hoopvol doorheen.

Laurier loopt uit!

De kale hagelschot-laurier loopt weer uit, in gelijke tred met de rest van de tuin. En nog net op tijd, vóór de ramblerroos er de pas in zet, zijn we erin geslaagd om de trellischermen boven ons vlonderterrasje te herstellen/vervangen. Manlief heeft het houtwerk weer zwart gekwast en draagt manmoedig voor de rest van zijn leven een litteken mee, bovenop zijn hoofd, waar door mijn onbedoelde toedoen een lat op is gevallen. In de spiegel ziet hij er niks van, maar toch: mea culpa. 

De roos, Sander's White, kan weer uitlopen, maar
 let nog even niet op de rottende vlonderplanken ...

Later ontdekte hij ook nog tientallen schrammen op hand en arm, omdat er natuurlijk ook tussen de roos dóór geverfd moest worden, vond hij. Zelf ben ik ook bekrast, want het opnieuw aanbinden bovenop de schermen kon ik natuurlijk aan niemand anders overlaten. Maar het valt mee, want ik heb ervaring en trek wél tuinhandschoenen aan.

Nu de vlonder nog. Verrotte planken eruit en met nieuwe planken een vlonder timmeren zónder ruimte ertussen, met daaronder dus geen licht meer, met ongewenste plantengroei. Want het klopt: al doende leert men! (Ik wacht dan ook nog even, voor ik mijn man bij deze plannen betrek.)

Miniscule knopjes in de tomatenplantjes op de vensterbank:
die moeten dus binnenkort buiten bestoven worden.

Intussen groeien op de vensterbank de moestuinplantjes de pan uit - als het nog even duurt, kunnen ze er linea recta ín! Veel van die plantjes schijnen in veel huishoudens voortijdig opgedoekt te worden, maar ik ben opgevoed met ‘waar je aan begint, moet je afmaken’, dus dat is hier geen optie. De diverse slasoorten, kruiden en groenten zullen mijn kamerplantengietertje tot de laatste druppel leegdrinken, voor ze eindelijk naar buiten mogen - om groot te worden, in mijn tuin met muizenissen.

Mei 2015

WELLES NIETES

Heggenmussen

Regelmatig krijg ik mail van ‘Tuin en Landschap’, vakblad voor de sector groenvoorziening, met een overzicht van hun artikelen. Zo blijf ik op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van onder andere neonicotinoïden, de bijensterfte, Roundup van Monsanto en wat onze regering daar wel of niet mee doet.

Hommel op onbehandelde Sedum Spectabile

In april meldde ik dat Roundup na 1 november niet meer aan particulieren verkocht mag worden. In maart 2014 werd daarvoor een motie aangenomen in de Tweede Kamer. Maar toch: nietes!

Op 26 maart 2015 meldde Tuin en Landschap: Glyfosaat ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’. In ‘The Lancet Oncology’, een gerenommeerd Brits medisch tijdschrift, is een rapport over dit onderwerp gepubliceerd van het Internationaal kankeronderzoekscentrum IARC.

Hoewel er dus sprake is van ‘waarschijnlijk’ klinkt het toch alarmerend.

Staatssecretaris Mansveld (Infrastructuur en Milieu) kondigt aan vóór 1 juni duidelijkheid te zullen verschaffen over de criteria voor een verbod op chemische onkruidbestrijding.

Over dat laatste wordt nu al zóveel jaren gesteggeld, dat het kennelijk niet meevalt om eindelijk de knoop eens door te hakken: welles!

Wesp op klimop: ook een bestuiver

Op 9 april 2015 las ik onder het kopje ‘Neonicotinoïden schadelijker dan gedacht’ over steeds meer bewijs dat behalve bijen nog veel meer insecten en ook insectenetende vogels te lijden hebben van deze schadelijke stoffen. Voor de wereldwijde voedselvoorziening echter is gewasbescherming noodzakelijk, maar dat geldt net zo goed voor de bestuiving door insecten van veel gewassen. Een gevalletje welles-nietes.

Staatssecretaris van Economische Zaken Sharon Dijksma heeft op 13 april besloten dat neonicotinoïden opnieuw beoordeeld moeten worden, zowel op nationaal als op Europees niveau. Dit naar aanleiding van een rapport waaruit blijkt dat deze stoffen schadelijker zijn dan gedacht. Daarmee slaat ze een nieuwe weg in, in de goede richting: welles!

16 april 2015: is verstedelijking goed voor de natuur? Een dorp of een stad blijkt een minder negatieve invloed te hebben op de diversiteit aan bestuivers als bijen en wespen dan homogene landbouwgronden: welles!

En ook vlinders horen bij de bestuivers,
zoals deze Kleine Vos

Op 23 april 2015 reageert staatssecretaris Wilma Mansveld op Kamervragen naar aanleiding van een artikel in Tuin en Landschap: ze wil een nationale lijst opstellen met criteria voor ‘laag risico middelen’. Ik vind: nietes! een lijst met ‘géén  risico middelen’ zou er moeten komen!

Maar mevrouw Mansveld had deze dag nog meer te doen. Zij reageerde op Kamervragen naar aanleiding van het artikel in ‘The Lancet Oncology’: er is nu geen aanleiding om de toelating voor glyfosaat (Roundup) in te trekken. Daarmee sluit zij aan bij een onderzoek in Duitsland. Binnen de EU is Duitsland aangesteld als rapporteur en coördinator inzake de (gebruikelijke) periodieke herevaluatie van glyfosaat voor wat betreft veiligheid. En daar wacht de hele EU nu op, al spuitend met Roundup: op de uitkomst van dit welles-nietes onderzoek.

Vergroening!

In ‘Tuin en Landschap’ van 30 april werd gepleit voor vergroening in plaats van betegeling: voor de opvang van extreme regenbuien. Verzekeraars voorzien al een toename van schadeclaims in verband met wateroverlast. Frankrijk stelt groene daken voor nieuwe commerciële gebouwen verplicht. Andere landen gingen al voor. Ook iets voor ons, met een gematigd zeeklimaat, waar de neerslag verspreid over het hele jaar valt. Welles!

Gelukkig zijn we vrij om zélf knopen welles of nietes door te hakken: geen Roundup, wel groen, rond ons huis!

Mei 2015

TUINKALENDER MEI

Bolgewas!

TUINKALENDER

► Van 11 tot en met 15 mei, de IJsheiligen, is er nog kans op nachtvorst. Maar op 16 mei mogen alle, inmiddels afgeharde, vorstgevoelige planten ook buiten overnachten.

Geranium voor bijen

► Knip de bloemen van uitgebloeide bolgewassen af en vouw het blad voorzichtig onder naburige planten, zodat voedingsstoffen in de bol kunnen worden opgeslagen.

► En wát mevrouw Mansveld ook zegt: laat Roundup staan! De firma Monsanto heeft wel genoeg verdiend met de wereldwijde verspreiding van dit gif = ‘stof met een schadelijke, vaak dodelijke werking’ (Van Dale).

Steun voor de pioen

► Help de bijen het hele jaar aan nectar en plant voor de zomer geraniums (de vaste plant!), voor de herfst asters, voor de winter kerstrozen (helleborus) en voor het voorjaar sneeuwklokjes. Onder andere!

► De grasmaaier moet weer uit het vet: begin met maaien op een iets hogere stand.

Clematis aanbinden

► Wees voorbereid op meer regen in de toekomst en voorkom overbelasting van het riool met meer grond en minder tegels, want ‘tuin’ = stuk grond, meestal bij een huis, waar bloemen, planten en bomen groeien.

► Hagen en heggen kunnen gesnoeid worden en nog wat mest krijgen; forsythia, ribes en spirea zo nodig uitdunnen.

Vlaamse Gaai

► Plaats op tijd steunen bij planten die dat nodig hebben, zoals pioenen met hun topzware bloemen.

► Klimplanten (Clematis!) groeien nu heel hard: bind ze op tijd aan.

► Geef de vogels een badgelegenheid in je tuin: voor nóg meer kijkplezier!

► Lees álle tuinartikelen op www.mimi-inmijntuin.blogspot.com, met foto’s.

Mei 2015

TUINFOTO'S APRIL

TUINFOTO’S

1 april 2015: stut de schutting - storm!

Deze merel laat zich niet van de wijs brengen en begint aan een nest

2 april 2015: gaatjes en andere 'schade' in het laurierblad

6 april 2015: we nemen een drastisch besluit

en knippen één voor één de bladeren van de takken

tot enkel nog knoppen overblijven:
nieuwe ronde, nieuwe kansen.

De merel is klaar met haar nest en kijkt nu toe hoe wíj bezig zijn.

10 april 2015: het went nog niet erg, dit nieuwe 'uitzicht'.

12 april 2015: ik plant sla in het moestuintje, afwisselend rode en groene,
diagonaal. Zouden de slakken al actief zijn? Ja dus.

14 april 2015: de kerstrozen bieden troost voor alle ongemakken - prachtig nog steeds

26 april 2015: een verregende braakbal van een uil, met muizentandjes ...

Gelukkig zijn er de kievitsbloemen!

BLOG VAN DE MAAND!

EVEN TUSSENDOOR


Het is lente: tijd voor iets nieuws, ook op dit blog. Tuinieren.nl heeft mijn blog uitgeroepen tot blog van de maand april en dat vind ik heel bijzonder!
Kijk even op www.tuinieren.nl/tuinnieuws/tuinadressen/tuinblog-mimi-mijn-tuin.html.

Een goed moment ook om een rubriek 'Even tussendoor' te introduceren, want in de maanden tussen mijn publicaties door gebeurt er natuurlijk ook van alles in mijn tuin!

Maar nu eerst naar Tuinieren.nl!

VERVOLG HAGELSCHOTZIEKTE

EVEN TUSSENDOOR

En dit is nu over van onze laurier ...
Het leek mij het beste om al het blad te verwijderen en af te voeren en daarna de struik te bespuiten met het middel Sulphon van Ecostyle. Dat zou met al het blad er nog aan ondoenlijk geweest zijn.
Maar ... bij Tuinland in Groningen was geen Sulphon te bekennen. Volgens een medewerker wordt dit middel alleen nog verkocht aan grootverbruikers. Ook op Google kon ik geen leverancier vinden.
Wij hebben nu in ieder geval veel schimmel afgevoerd en een bijkomend voordeel van deze kaalslag was, dat ik oude en schurende takken nu ook goed kon verwijderen.
We hopen er het beste van. Vooral omdat ik inmiddels al in veel tuinen aangetaste laurierstruiken heb gezien.

17 april 2015

NIEUWE ARTIKELEN

NIEUWE ARTIKELEN VERSCHIJNEN OP

8 MEI 2015

Zo kan het weer worden, in mei!

Hier aanklikken: ALLE COLUMNS

Hier aanklikken: TITELS HEGGENMUSSEN

Hier aanklikken: ALLE TUINKALENDERS

Hier aanklikken: ALLE TUINFOTO'S

Hier aanklikken: ANDERE TUINEN

AHA! MOESTUINTJE!

In míjn tuin ...

... ligt het moestuintje er nog braak bij. In de verhoogde bak heb ik in de afgelopen herfst de blauwe bessenstruik geplant - omdat ik zo gauw geen betere plek wist. Dat weet ik nog steeds niet, dus ik laat het maar zo. In de vier vakken eromheen is ondanks afwerende maatregelen als gaas en takken toch gekattenpoept en dat heb ik nog niet opgeruimd. Ik vertrouw op het zindelijke karakter van de poezenbeesten: die gaan echt niet in de poep van een collega rondhopsen, al is de behoefte nóg zo groot, en zo hoef ik niet nog méér poep af te voeren. Voorlopig is er geen haast, met soms nog een verdwaalde nachtvorst. Maar op de vensterbank binnen staan achttien schimmelige potjes, die in de afgelopen maand gul door ’s lands grootgrutter werden uitgedeeld. Een mooi initiatief om jong Nederland, waaronder mijn kleinzoon, de moestuin in te krijgen.

Samen volgden we de aanwijzingen op en wachtten geduldig terwijl de harde grondkoekjes zich in een soepbord langzaam vol zogen met water. We vulden er de potjes mee, waarna kleinzoon zich ontfermde over de zaadmatjes. Die hielden we trouwens eerst tegen het licht: voor onze zelfbedachte zaadjescontrole. Als er in het midden te weinig zaadjes te zien waren, knipten we de matjes door en legden de buitenzijden in het midden. Centimeterwerk. Nog wat grond erop en dan alle potjes verzamelen in een plastic bak op de vensterbank. Waar oma de dagelijkse watervoorziening zou verzorgen alsmede het omdraaien van de bak: om de zaailingen mooi rechtop te laten groeien. Het opkomstpercentage lag héél ver boven dat van de Provinciale Statenverkiezingen en mijn kleinzoon volgde de ontwikkelingen dan ook wekelijks met grote belangstelling. De paprika’s en bosaardbeitjes kiemden laat, traag en zuinigjes, maar de rest gaat als een speer, onder aanvoering van de cherrytomaten. Zelfs de aubergines staan er vastberaden bij. Het is duidelijk dat er verspeend moet worden. Daar heeft mijn kleinzoon geen kaas van gegeten - hij is sowieso meer geïnteresseerd in de bosaardbeitjes dan in de andijvie, de spinazie en de veldsla.

Maar om zijn belangstelling voor het groeiproces gaande te houden, zullen we toch binnenkort al die schattige zaailingetjes een eigen bloempotje moeten geven.

In het begeleidende Groei & Doe boekje staat een leuke tip: verf een soepblik of doe er cadeaupapier omheen.

Met gemiddeld vijf plantjes per potje zijn dat 5x18=  eh..., 90? né-gen-tig! blikken soep van de grootgrutter: een AHA-erlebnis in de moestuin!

April 2015

TUIN ONDER HAGELSCHOT

Heggenmussen

Middenin het tumult van de storm, waarin schuttingen gestut moesten worden, is in mijn achtertuin een merel begonnen met de bouw van haar nest. Wiebelend in de wind met een snavel vol strootjes ging ze onverstoorbaar door: de lente is begonnen!

Zodra de wind ging liggen konden ook wij aan de slag buiten. Sommigen zijn daarin zo succesvol, dat zij hun tuinen openstellen voor bezoekers. Maar soms gaat ook daar iets heel erg mis, zoals door de ‘buxusziekte’. In de tuinen van paleis Het Loo wordt nog steeds buxus vervangen door Ilex crenata, ondanks de dubbele hoeveelheid snoeiwerk. Maar er zijn meer onverwachte bedreigingen voor het mooie plaatje. Zelf kijk ik het hele jaar met veel genoegen uit op een ruim twee meter hoge laurierstruik (Prunus laurocerasus), trapeziumvormig gesnoeid. Een onmisbaar element in mijn achtertuin, ook zónder bezoekers!

Maar nog voor de hagelstormen had ik laurierblad gezien met kleine gaatjes: alsof er kogeltjes doorheen geschoten waren. Het bleek ‘hagelschot’ te zijn: een schimmelinfectie die niets te maken heeft met hagelbuien en ook niet met een schot hagel. Er zijn meerdere schimmels met hetzelfde effect: Stigmina carpophila, Pseudomonas syringae of Clasteropsporium carpophilum. Hagelschot kan ook voorkomen op prunusachtigen als kers, perzik, pruim, abrikoos en kwets.

Als eerste zag ik dus de kleine gaatjes. Daarna ontdekte ik bladeren met rafelranden en grotere, onregelmatige gaten. Ook was er blad bij met grote bruine vlekken. Daar word je niet vrolijk van. Ooit plantte ik deze laurier als een heel klein struikje en zijn groeikracht was een grote verrassing. Later overleefde de flink uitdijende struik een verhuizing naar de achtergrond en ook de venijnige vorstaanval van een paar winters geleden. Al zijn blad kwam in volle glorie terug: ik prees me gelukkig met dit baken in de tuin, dat nu helaas opnieuw wordt ondermijnd. Gelukkig is ook deze infectie niet dodelijk.

Maar wel heel besmettelijk. Jong blad en slapende knoppen worden als eerste aangetast. Het begint met minuscule ronde vlekjes. De vlekjes, kleine blaartjes, verkleuren naar bruin, waarna er een gaatje ontstaat. De gaatjes en de verkleuringen breiden zich uit, tot het blad uiteindelijk afvalt. Vooral jong blad is gevoelig voor deze zeer besmettelijke aantasting. Regendruppels voeren de schimmels naar lager groeiende bladeren en zo raakt de gehele struik aangetast. In de winter overleeft de schimmel in afgevallen blad onder de struik. Het is dus zaak deze bladeren zo snel mogelijk te verwijderen. Aangeraden wordt het te verbranden. 

En daar bel ik over met de Gemeente: de voorkeur gaat uit naar afvoeren van het aangetaste blad in de groene container. Dat afval wordt gecomposteerd en daarbij komt voldoende warmte vrij voor het vernietigen van schimmels. Maar op kleine schaal zelf een vuurtje stoken in de tuin, bijvoorbeeld in een vuurkorf, mag ook. Daarbij moet wel rekening gehouden worden met de windrichting en de buren: het mag niet leiden tot overlast.

De laurierstruik zal weer uitlopen, maar zonder maatregelen kan de besmetting per jaar toenemen. Aangeraden wordt vanaf half mei regelmatig te spuiten met een zwavelhoudend middel, bijvoorbeeld Sulphon van Ecostyle. Kort in het vroege voorjaar de jonge toppen in, omdat nieuw blad immers het meest gevoelig is voor de schimmel. De snoeischaar zorgvuldig ontsmetten en het blad afvoeren, zodat uiteindelijk onze tuin weer gezien mag worden!

Het is voorjaar en hagel hebben we genoeg gehad.

April 2015

 

TUINKALENDER APRIL

TUINKALENDER

Natuur langs de stoep!

► Roundup is aangemerkt als zijnde ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’ en mag na 1 november 2015 niet meer aan particulieren verkocht worden. Maar je kunt natuurlijk ook zelf nú al een verstandig besluit nemen, tóch?!

► Maak een gewoonte van het handmatig wieden en je zult zien dat het daarmee óók minder wordt.

► Open de jacht op slakken, maar accepteer ook de natuur in de tuin.

Muntvlindertje

► In mijn ‘buitentuintje’ ga ik klaprozen en korenbloemen zaaien: fijn voor bijen, hommels, vlinders en andere voorbijgangers.

► Vlinders leggen hun eitjes op brandnetels. In een verloren hoekje heb je er zelf geen last van. Zaaien of een bosje uitsteken in de berm.

Moestuin-zaailingetjes

► Vanaf half april de overgehouden kuipplanten geleidelijk afharden. Half mei kunnen ze definitief naar buiten.

► Plant dahlia- en andere knollen nu binnen in potten voor een vroege bloei.

► Bezaai de moestuin, plant de moestuintje-zaailingetjes van de kinderen of koop binnenkort kant en klare groentenplantjes: weet wat je eet.

► Wees bedacht op vogelnesten en laat de vogels rustig broeden: voortreffelijke luizen- en slakkenvangers.

► Vang regenwater op in een regenton.

Merel met nestmateriaal -
aanklikken voor vergroting!

► En voorkom overbelasting van de riolering: alle regen die in een zo groot mogelijk grondoppervlak kan wegzakken, hoeft niet door het riool.

► Geniet van de hernieuwde kennismaking met je tuin, nu alles zo hard uitloopt!

► En als het regent zijn er de tuinartikelen op www.mimi-inmijntuin.blogspot.com.

► Of kijk op
http://www.tuinieren.nl/tuinnieuws/tuinadressen/tuinblog-mimi-mijn-tuin.html: mijn blog is verkozen tot TUINBLOG VAN DE MAAND APRIL!

April 2015