TUIN ONDER HAGELSCHOT

Heggenmussen

Middenin het tumult van de storm, waarin schuttingen gestut moesten worden, is in mijn achtertuin een merel begonnen met de bouw van haar nest. Wiebelend in de wind met een snavel vol strootjes ging ze onverstoorbaar door: de lente is begonnen!

Zodra de wind ging liggen konden ook wij aan de slag buiten. Sommigen zijn daarin zo succesvol, dat zij hun tuinen openstellen voor bezoekers. Maar soms gaat ook daar iets heel erg mis, zoals door de ‘buxusziekte’. In de tuinen van paleis Het Loo wordt nog steeds buxus vervangen door Ilex crenata, ondanks de dubbele hoeveelheid snoeiwerk. Maar er zijn meer onverwachte bedreigingen voor het mooie plaatje. Zelf kijk ik het hele jaar met veel genoegen uit op een ruim twee meter hoge laurierstruik (Prunus laurocerasus), trapeziumvormig gesnoeid. Een onmisbaar element in mijn achtertuin, ook zónder bezoekers!

Maar nog voor de hagelstormen had ik laurierblad gezien met kleine gaatjes: alsof er kogeltjes doorheen geschoten waren. Het bleek ‘hagelschot’ te zijn: een schimmelinfectie die niets te maken heeft met hagelbuien en ook niet met een schot hagel. Er zijn meerdere schimmels met hetzelfde effect: Stigmina carpophila, Pseudomonas syringae of Clasteropsporium carpophilum. Hagelschot kan ook voorkomen op prunusachtigen als kers, perzik, pruim, abrikoos en kwets.

Als eerste zag ik dus de kleine gaatjes. Daarna ontdekte ik bladeren met rafelranden en grotere, onregelmatige gaten. Ook was er blad bij met grote bruine vlekken. Daar word je niet vrolijk van. Ooit plantte ik deze laurier als een heel klein struikje en zijn groeikracht was een grote verrassing. Later overleefde de flink uitdijende struik een verhuizing naar de achtergrond en ook de venijnige vorstaanval van een paar winters geleden. Al zijn blad kwam in volle glorie terug: ik prees me gelukkig met dit baken in de tuin, dat nu helaas opnieuw wordt ondermijnd. Gelukkig is ook deze infectie niet dodelijk.

Maar wel heel besmettelijk. Jong blad en slapende knoppen worden als eerste aangetast. Het begint met minuscule ronde vlekjes. De vlekjes, kleine blaartjes, verkleuren naar bruin, waarna er een gaatje ontstaat. De gaatjes en de verkleuringen breiden zich uit, tot het blad uiteindelijk afvalt. Vooral jong blad is gevoelig voor deze zeer besmettelijke aantasting. Regendruppels voeren de schimmels naar lager groeiende bladeren en zo raakt de gehele struik aangetast. In de winter overleeft de schimmel in afgevallen blad onder de struik. Het is dus zaak deze bladeren zo snel mogelijk te verwijderen. Aangeraden wordt het te verbranden. 

En daar bel ik over met de Gemeente: de voorkeur gaat uit naar afvoeren van het aangetaste blad in de groene container. Dat afval wordt gecomposteerd en daarbij komt voldoende warmte vrij voor het vernietigen van schimmels. Maar op kleine schaal zelf een vuurtje stoken in de tuin, bijvoorbeeld in een vuurkorf, mag ook. Daarbij moet wel rekening gehouden worden met de windrichting en de buren: het mag niet leiden tot overlast.

De laurierstruik zal weer uitlopen, maar zonder maatregelen kan de besmetting per jaar toenemen. Aangeraden wordt vanaf half mei regelmatig te spuiten met een zwavelhoudend middel, bijvoorbeeld Sulphon van Ecostyle. Kort in het vroege voorjaar de jonge toppen in, omdat nieuw blad immers het meest gevoelig is voor de schimmel. De snoeischaar zorgvuldig ontsmetten en het blad afvoeren, zodat uiteindelijk onze tuin weer gezien mag worden!

Het is voorjaar en hagel hebben we genoeg gehad.

April 2015