donderdag 15 juni 2023

NIEUWE ARTIKELEN

 



 Nieuwe  artikelen verschijnen in augustus;
dan is het nog steeds zomer! Onze tuinen
zien  nog  steeds groen, in  alle mogelijke
 varianten  en we zijn er  ook nog lang niet
op uitgekeken! Maar  nieuwe planten zijn
altijd welkom, om onverwachte gaatjes te
 vullen, of omdat we 'deze héél bijzondere
plant' gewoon niet kunnen laten staan, in
het tuincentrum. Geniet ervan: die mooie
kleuren en vooral ook: geuren!

METAMORFOSE


In míjn tuin...

… heeft zich als altijd de metamorfose voltrokken van voorjaar naar zomer. De lente is óók mooi, met dat prille groen, maar nu zijn we op weg naar de ‘apotheose’, ons buiten vol in bloei, in volle glorie!

Maar wat is ‘volle glorie’ in een tuin? Hoofdkleur in de meeste tuinen, gazons niet meegerekend, is toch wel de bedaarde kleur groen. Even opzoeken: het hoe en waarom.

Het gaat hier om chemie: met het chlorofyl (bladgroen) in de bladeren en zonlicht worden tot en met de herfst koolstofdioxide en water omgezet naar (onder andere) zuurstof. Zuurstof bepaalt de kleur van het gebladerte: groen. Onwillekeurig vraag ik me dan toch even af waarom wij zelf niet groen uitslaan met per dag toch ook een forse inname van zuurstof. Maar het antwoord ligt natuurlijk voor de hand: wij zijn niet ‘bebladerd’.


Zuurstof genoeg, buiten in mijn tuin 
met 30 tinten groen

En zo begeef ik mij opgewekt weer naar mijn groene chlorofyl; er is genoeg te doen. Met weilanden in de omgeving waait er ook nog wel eens een paardenbloem over en die verzamel ik, net als mijn eigen groenafval, in het compostvat. Gelukkig heb ik een royaal exemplaar, verdekt opgesteld in de laurierstruik. Maar de tuin levert natuurlijk een flinke bijdrage.

De bloemen van uitgebloeide voorjaarsbloeiers verdwijnen als eerste in het vat. Dat lot treft ook een teveel aan bodembedekkers, die zich na elke winter met meer enthousiasme en dus meer uitlopers presenteren. De term ‘grenzen aan de groei’ wordt vaak gebezigd, op meerdere terreinen, maar is ook van toepassing op mijn eigen terreintje. 

Een uitkomst bieden de klimmers, tot op zekere hoogte. En die mag je zelf bepalen, met je snoeischaar. Klimop is in mijn tuin favoriet: groenblijvend en goed op maat te snoeien. Plat tegen de muur kan prima. Met minder snoeiwerk de klimop wat laten uitgroeien biedt nestgelegenheid én voer aan mussen, merels en andere tuinvogels. De bloei van klimop, na zes tot tien jaar, is qua kleur niet opvallend (groen), maar de bolletjes (donkerblauw en voor ons niet eetbaar) zijn wel een aardige toevoeging. 

Dan de klimhortensia, Hydrangea anomala petiolaris. Die maakt zijn klimnaam waar met eigen hechtworteltjes. Bloeit de hele zomer met mooie witte bloemschermen die je ook (binnen) kunt drogen, eventueel met verf bespuiten en in een vaas ‘uitstallen’.

Maar in de zon zitten en zonder meer genieten kan ook, buiten in je tuin!


Klimop trekt gemêleerd bezoek aan - de klimop heeft er niet onder te lijden


ZOMERTIJD!

Heggenmussen

Het vrolijkste seizoen van het jaar is aangebroken: de zomertijd! De tuin bereikt zijn hoogtepunt en gaat in dat opzicht gelijk op met de zon. Wij passen ons graag aan en nemen het ervan: vakantie, uitstapjes en thuis genieten van een tuin vol groei en bloei. Het gesjouw met 10 liter gieters nemen we op de koop toe. Zowel voor de (pot)planten als voor onszelf een nuttige bezigheid. En in het luxe bezit van twee regentonnen ben ik ook nog eens blij met af en toe een fikse regenbui. 

Regenton 'in bloei'

In de loop van de jaren is het tuinieren steeds meer 'gemechaniseerd': gazon- bezitters kunnen hun gras nu zelfs door een robotmaaier laten maaien. 

Ooit zagen we ergens zo’n robotje aan het werk, hotsend en botsend over een gazon, formaat kwart voetbalveld. Een sneu apparaatje. Moet het na het maaien ook nog dat gras verzamelen? Zonder hark, zonder handjes? Ook ooit waren wij zelf ‘gazonbezitters’ met in het seizoen die wekelijkse maaibeurten, gewoon met een handgrasmaaier. Tot ik op een dag de schop ter hand nam en het gras omspitte; er moesten bloemen komen. Als we nu naar buiten kijken is de hoofdkleur trouwens nog steeds groen - in héél veel ‘toonaarden’ en op wisselende hoogtes. Een lust voor het oog! Terwijl de zomer nog maar pas is begonnen. 

Maar onkruid is er altijd, meegevoerd door de wind, en daar moet je mee aan de slag. Tussen de tegels van je terras kun je het te lijf gaan met een speciaal onkruidbezempje, ook nog voorzien van een ‘krabhaakje’, voor het grovere werk. Een definitief middel, want het treft ook de wortels. Bovendien is het gemakkelijk te herhalen als nieuw onkruid toch weer ‘opbloeit’. Tevens geschikt voor tuiniers met rugklachten: je hoeft hiermee niet te bukken. Maar tussen de tuinplanten kun je met zo’n onkruidbezempje natuurlijk niets beginnen. De ervaring heeft mij in de loop van de jaren wél geleerd dat een dichte beplanting veel door de lucht aangevoerde onkruidzaden hindert bij het landen. Ook daarmee is dus veel te winnen. Ik noem een paar van die ook in de winter adequate groenblijvers: Asarum, mansoor, Pachysandra terminalis, dikkemanskruid, Alchemilla, vrouwenmantel, Heuchera, purperklokje, Bergenia, schoenlappersplant, Hosta, hartlelie en Euphorbia, wolfsmelk. Stuk voor stuk hebben ze zich in mijn tuin bewezen in de afgelopen jaren.

Bergenia, schoenlappersplant

Wat ik zelf in de loop van die jaren geleerd heb, met vallen en opstaan, is dat je niet altijd álles kunt regelen zoals jij het graag zou willen zien. Elke tuinier wordt vroeg of laat geconfronteerd met tegenvallers. Aan de afgelopen winters kan het nauwelijks gelegen hebben, met zo goed als geen vorstschade.

Maar voor de maanden juni en juli dit jaar verwacht men een stijging van de temperatuur met 1 tot 2ºC, vergeleken met de temperatuur in dezelfde periode in 2021 en 2022. Het lijkt niet veel, maar waarschijnlijk is dit een ‘opmaat’ naar nog hogere temperaturen.

Wat betekent dit voor onze tuinen? Uit onderzoek is gebleken dat het effect van de opwarming van de aarde op planten een versnelde groei zal zijn: per graad Celsius meer tussen 2,5 en 5 dagen minder ‘groeitijd’. Het onderzoek vermeldt niet wat daarvan het effect zal zijn voor de levensduur. Dat is interessant voor kwekers, ook van groenten en fruit, en tuinbezitters. We zullen moeten afwachten en misschien, bij de aanschaf van nieuwe planten, ‘toekomstgerichte’ keuzes maken. Dat zou dan inhouden: op zoek naar droogtebestendige planten. Vetplanten en cactussen?

Sedum spectabile, Bezienswaardig vetkruid!

Een bekende vetplant is Sedum, met ook nog veel verschijningsvormen. Deze soort is vorstbestendig en doet het overal goed: in de tuin, maar ook op het dak, waar het zelfs als isolatie kan dienen. Heeft daar wel onderhoud nodig, zij het weinig. Verder groeit Sedum het liefst in de volle zon.

In de eerste zomermaanden bloeit Sedum spurium met rozerode bloemtrossen, die ook aantrekkelijk zijn voor vlinders, hommels en bijen. En alleen in strenge winters kan hij zijn blad verliezen. In ‘gewone’ winters is hij gevoelig voor een natte ondergrond.

Maar zover is het voorlopig nog niet. Het is zomertijd!

TUINKALENDER JUNI/JULI

 

TUINKALENDER

 Tijd om de grasmaaier in te zetten: het gras groeit weer.

 Regen in zicht? Strooi mest in de borders.

 Geen regen in zicht? Geef de tuinplanten waar nodig water.

 Potplanten willen graag iedere dag water, met eens per week vloeibare mest.

 Ben je in het bezit van een regenton dan kun je daar gietwater ‘tanken’.

 En vergeet de vogels niet: die willen elke dag in bad.

► Houd ze te vriend, want ze eten graag insecten. Maar helaas ook wormen…

 De klimplanten zijn begonnen aan hun groeispurt - bind ze regelmatig aan.

 Buxushaagjes en -figuren alleen snoeien op bewolkte dagen.

► Ook onkruid kan zich uitzaaien. Verwijderen dus.

 Leg een klein moestuintje aan en zaai radijsjes en basilicum en wat je nog meer lekker vindt.

 Ga je op reis, vraag dan een ‘oppas’ voor je tuin en zet volle gieters onder handbereik.

 Zijn er planten verloren gegaan, dan kun je nu kiezen uit nieuwe planten: ook leuk.

 Staat er al een bankje in je tuin? Kun je even pauzeren - tot je wéér iets ziet waar dringend iets aan gedaan moet worden.