'THE TIMES THEY ARE A-CHANGING'

 In míjn tuin...

...zijn het afgelopen zachte najaar, in afwachting van een winterse vorst, bij sommige struiken de bladeren langer dan voorheen aan hun takken blijven plakken en hangen: als doorgewinterde cafébezoekers. Het resultaat was een fraai kleurpalet in combinatie met het nog steeds frisse groen van bodembedekker Pachysandra terminalis, de twee meter hoge laurier, het zacht oranjegele blad van de hazelaar (Corylus avellana), het glanzend groen van een tapijtje ‘mansoren’ (Asarum), de alom tegenwoordige klimop en natuurlijk de laurier en, niet te vergeten, taxus en buxus. Maar ook de verschillende texturen en afmetingen van het divers gebladerte spelen een rol bij onze tuinbeleving in herfst en winter.

Pachysandra terminalis - omdat het zonder
toch wat kaal is ...

Bij de aanplant van deze ‘gewassen’, vooral in het voorjaar, ben je je niet zo bewust van het beeld in de winter. En normaliter gaat niemand in de winter, met kans op vorst, sneeuw en ijzel, op pad om de tuin van nieuwe aanwinsten te voorzien. Maar: ‘The Times They Are A-Changing’ zong Bob Dylan in 1964 en als twaalfjarige zong ik het onwetend maar uitgelaten mee. Het woord ‘klimaatverandering’ moest toen nog worden uitgevonden - dát waren nog eens tijden. In elk seizoen wist je waar je aan toe was.

Winter - januari 2019 - het kán nog sneeuwen!

Nu, zo heel veel jaren later, is er meer dan ooit sprake van ‘change’, verandering, zéker op het gebied van het klimaat met een stijging van de gemiddelde temperatuur, en het is al lang niet meer de vraag of we daar blij mee moeten zijn. De gemiddelde temperatuur is gedurende mijn leven, sinds 1952, gestegen met 1,7℃. Dat lijkt niet veel, maar in de afgelopen decennia is de stijging wel in een versnelling geraakt. Vandaar nu die struiken met ‘hangers’ en ‘plakkers’ in najaar en winter.

Gelukkig zijn het nog steeds de uitzonderingen die de regel bevestigen. Zo is in het afgelopen jaar al van meerdere kanten een strenge winter aangekondigd. Mogelijk zelfs de koudste in de afgelopen honderd jaar! Dan kunnen de schaatsen uit het vet en sjaal, wanten en muts uit de kast! Het roept herinneringen op aan de extreme sneeuwval in de winter van 1978/1979, al weer meer dan veertig jaar geleden, toen we ons met grote scheppen en schuivers een weg moesten banen naar de straat en gelaarsd door de sneeuw ploegden. Dat zijn we sindsdien niet meer gewend - en onze tuinen ook niet.

Onthouden alvast voor de komende herfst: het afgevallen blad verspreiden over de borders of in zakken ‘bij de hand houden’. Want afvoeren kan altijd nog, ook in het voorjaar!                                                                                  

Januari 2021