donderdag 14 juni 2018

REGENWATER

In míjn tuin ...


… kon ik me in april al fijn uitleven, met ongekend hoge temperaturen voor de tijd van het jaar. Eerst het tuinmeubilair schrobben, met regenwater uit de ton, en op de kalender bij oktober noteren: plastic hoezen over de houten tuinstoelen, tegen groene aanslag. Ziezo. En dan écht tuinieren. De druif, eind jaren ’80 door mijn vader geplant, zag er niet goed uit en ook het ‘krabben aan de bast’, in bruin hout, stemde droef. Ik besloot de takken te laten voor wat ze waren (best nog wel decoratief) en ging op een nieuwe druif uit en welja, nog een Clematis Armandii erbij omdat die ook in de winter groen blijft. Dit alles geplant hebbende haastte ik mij naar binnen, want het aprilse weer sloeg helemaal om, met hagel- en stortbuien. Toen het in mei weer opklaarde zag ik tot mijn verrassing dat één van de twee oude druiventakken blaadjes had gekregen! Zou die andere nog volgen: mijn vader was niet van halve maatregelen. We zullen zien; de nieuwe clematis is in ieder geval ‘nooit weg’.

Koekoek!
Ondertussen was er veel afleiding, met dank aan het vogelvolk. Een pimpelmees maakte het zich gemakkelijk in een vogelhokje vlak bij het raam, terwijl een merel haar nest twee meter verderop in de taxus bouwde. Het gaf een druk verkeer in mijn tuin, ook omdat ik na elke koffieronde naar buiten liep met het verzamelde koffiedik voor een kattenbarrière rond de taxus: katten worden korzelig van korrelige voetjes.
De tuin deed ondertussen gewoon wat hij (ja, ‘tuin’ is mannelijk, zelfs de mijne) moet doen en liep prachtig groen uit. Als elk jaar weer hoger en voller. Daar ga ik niets aan doen; zie het als een gegeven paard, dat je niet in de bek mag kijken. En hoe meer groen, hoe meer regenwater op een natuurlijke manier wordt gerecycled! Want bladeren verdampen het opgenomen water weer. Dát is nog eens recyclen!  
Maar we hopen natuurlijk op een mooie warme zomer en dan moeten we zelf beregenen. Een regenton is daarbij onmisbaar. Ik heb er al sinds jaar en dag twee en weet dus uit ervaring hoe fijn dat is: altijd (zacht!) water bij de hand en ook nog op de goede omgevingstemperatuur.
En hoewel je het van regendruppels op het raam niet gauw zult zeggen, is regenwater ook zeer geschikt om ramen te zemen. Koop dus nú een regenton en bouw een voorraadje op: voor een hete zomer in je tuin.

BLIJ MET DE BIJ

Heggenmussen


Op 23 april jl. werd de Nationale Bijentelling geïntroduceerd op initiatief van ‘Nederland Zoemt’. Het is een gezamenlijk project van Landschappen NL, Naturalis in Leiden, Natuur & Milieu en IVN, Instituut voor Natuureducatie en duurzaamheid.
Want hoewel er nog niet eerder zo’n telling heeft plaatsgevonden, zijn er toch grote zorgen over de waarneembare achteruitgang van het wilde bijenbestand: onder andere een onmisbare schakel in onze voedselvoorziening.

De deelnemers aan dit project, zo’n 4000 belangstellenden, noteerden uiteindelijk een totaal van meer dan 41.000 bijen, met een stipnotering voor de honingbij: maar liefst 14.311 exemplaartjes. De rosse metselbij werd 6.150 keer waargenomen en de aardhommel eindigde met brons: 2.811 waarnemingen. Omdat het de eerste keer was, kunnen hier nog geen exacte conclusies aan verbonden worden. Maar een eerste plaats voor de honingbijen was geen verrassing: het gaat naar verhouding goed met deze bijtjes.
Toch zijn er veel zorgen omtrent het bijenbestand, met name dat van de wilde bijen. En dat is terecht. Want uiteindelijk zijn we voor een groot deel van onze voedselvoorziening afhankelijk van deze beestjes. En juist die voedselvoorziening, door het bedrijven van intensieve landbouw, in combinatie met een toenemende verstedelijking van het landschap, is een bedreiging voor onze bijensoorten. Tel daar de ‘verstening’ van de tuinen en tuintjes in onze woongebieden bij op, met ook nog een strak en efficiënt maaibeleid in de plaatselijke groenvoorziening, en je hebt de verklaring voor de afname van het aantal wilde bijen.

Een bijtje op het glas
Hoog tijd voor doeltreffende maatregelen. Er is al veel geschreven over dit onderwerp, maar dat heeft tot nu toe nog veel te weinig effect gesorteerd. Maatregelen als het heffen van een ‘tegeltax’ zijn niet echt van de grond gekomen en de tegels dus ook niet.
Eigenlijk niet verwonderlijk, want dit onderwerp wordt vooral behandeld en gelezen in tuintijdschriften en tuin-gerelateerde artikelen en daar zijn de tegelaars nu eenmaal niet in geïnteresseerd. Bovendien: baas in eigen tuin.
Dan toch die tegeltax invoeren? Geld is wel vaker een prikkel als er iets bereikt moet worden.
Een mogelijkheid op lange termijn zouden schooltuintjes kunnen zijn, waar kinderen van jongs af aan ervaren wat een tuin je kan opleveren.

En dit is een hommel: ook een liefhebber van nectar!
Tot het zover is kunnen wij tuiniers in ieder geval het bijenvolk ondersteunen met nectarplanten en niet alleen in het voorjaar en de zomer! Bijen zijn het hele jaar actief, ook in de winter, en we kunnen ze in onze tuinen in alle seizoenen bedienen. In de zomer bloeit er genoeg en ook in de herfst voorzien we in nectar met herfstbloeiers als Japanse anemonen, herfstkrokussen en natuurlijk asters. Voor de winter zijn bijen aangewezen op planten als nieskruid (Helleborus), Mahonia, Sarcococca en winterakonieten (Eranthis hyemalus). In het voorjaar kunnen ze terecht bij sneeuwklokjes, krokussen, blauwe druifjes en longkruid (Pulmonaria). Hebben we nog ergens plek?!
Dan is er nog een bijenwereld te winnen vóór de volgende Nationale Bijentelling in 2019!

TUINKALENDER JUNI

TUINKALENDER


 Tijd om te snoeien! Liguster kan de hele zomer, haagbeuk (Carpinus betulus) kan nu nog nèt en voor buxus, taxus en beuk (Fagus sylvatica) is de tweede helft van juni perfect. 

 Snoei buxus bij voorkeur op een bewolkte dag en geef meteen buxusmest.

 Ook buxusvervanger Ilex crenata nu snoeien en bemesten.

 Tot en met augustus wekelijks grasmaaien: siergras 3 en speelgras 4 centimeter hoog.

 Potplanten dagelijks begieteren met eenmaal per week vloeibare mest.

 Planten in de volle grond redden zich meestal wel. Sproeien als de nood het hoogste is.

 Lees het boek ‘Landschapspijn’ van Jantien de Boer over de degradatie van ons platteland en de daarmee samenhangende teloorgang van ons insectenbestand.


En ga bij de aanschaf van nieuwe planten voor bijenplanten. Pulmonaria, longkruid, levert al vroeg in het voorjaar nectar en stuifmeel.

 Bestrijd onkruid handmatig; als bij zoveel in het leven is dat een kwestie van gestage regelmaat.

 De strijd tegen het slakkengepeupel: niet opgeven en afvoeren!

 In de vijver is het water nu op temperatuur voor nieuwe vijverplanten.

 Plezier voor jezelf en de vogels: een vogelbad, met elke dag schoon water.

 Loop regelmatig kniprondjes door de tuin met een snoeischaar en een emmertje voor de uitgebloeide bloemen en lelijk blad: voer voor compostbak of -hoop.

 Ook in de zomer waait het: bind klimmers regelmatig aan.

 Tussendoor: geniet, maar wees ook overal bedacht op teken!