NATUUR LANGS DE ELEKTRONISCHE SNELWEG

Heggenmussen

...natuur nog in dit land...

In het gedicht 'De Dapperstraat' beschrijft dichter J.C. Bloem zijn voorkeur voor '... de grauwe, stedelijke wegen, De'in kaden vastgeklonken waterkant,' en is hij 'Domweg gelukkig in de Dapperstraat.' Met natuur heeft Bloem niet veel op: 'Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land?'

Dat kun je je afvragen. Maar ook: wie leest nog gedichten en verhalen in dit land?

Boekhandel Polare, voorheen Selexyz, voorheen Scholtens Wristers, voorheen Scholtens, gaat dicht, weer open, weer dicht: een symptoom van deze tijd, met minder belangstelling voor het gedrukte woord? Speelt de crisis een rol? Als je de berichten mag geloven, krabbelen we daar met zijn allen weer uit. Maar er blijven nog heel veel berichten over waaruit het tegendeel blijkt.

De redding van het aardbevingsgebied doet vooral denken aan cijfergoochelarij - het geld is jaren geleden opgegaan aan onrendabele projecten elders of al besproken om de overheidsuitgaven in balans te houden. De landelijke werkeloosheidscijfers dalen nog lang niet, laat staan die in Groningen. Steeds meer winkels sluiten en ik vraag me af hoe lang het nog zal duren tot álle winkels uit het straatbeeld zijn verdwenen: opgegaan in de elektronische snelweg.

...bloeiende klaver in de berm van
de Boersterweg...

...natuurgebied Hoeksmeer langs het
Eemskanaal...

Wat een somber toekomstbeeld. De geboorte van mijn vierde kleinkind brengt behalve blijdschap ook overpeinzingen met zich mee. Hoe ziet de wereld eruit als hij volwassen is? Sinds mijn eigen jeugd is er al zo veel veranderd en zijn we inmiddels in een versnelling beland: op de elektronische snelweg.

Maar! Nog steeds is er natuur in dit land!

Één blik uit het raam is genoeg om sombere toekomstbeelden te verdrijven! Ik sluit mij aan bij de tevredenen, desnoods de legen, uit het gedicht van Bloem: daar ligt de tuin, met alweer sneeuwklokjes in de aanbieding en allerlei vogels, zich van geen elektronische snelweg bewust. Zonder wachtwoord hebben ze toegang tot het gesmolten vet met vogelzaden en de verkruimelde korstjes van een kinderboterham, in afwachting van het naderende voorjaar met wormen en insecten. Kortom: natuur! Ik wil het de dichter nageven: natuur in de definitie van ‘wildernis’, dat is verdwenen. Maar alles wat we zien groeien, bloeien, fladderen en kruipen, daar kunnen we domweg gelukkig mee zijn.

...gezellige dikke rups...

...gaasvlieg...

Een nieuw tuinjaar ligt voor ons. Het schijnt dat er geen echt winterweer meer komt en dat betekent dat we aan de slag kunnen! Nieuwe plannen uitwerken of in februari bloeiende planten aanvullen. Zoals de winterakonieten, Eranthis hyemalis, met hun opgewekte gele boterbloemen.

De sneeuwklokjes zijn al van de partij en al gauw kan de tuin blauw zien van de Scilla’s. Of wit: Scilla mischtschenkoana (ik heb de naam niet bedacht, hoor!), een sterhyacintje van 15 cm hoog met een blauw streepje op de witte bloemblaadjes. Scilla’s zijn eersteklas verwilderaars, maar in de zomer zie je er niks meer van.

...Scilla's, blauw...

Instant oppeppers zijn de bolgewasjes in pot. Zolang het vriest kun je er binnen van genieten, maar zodra er in de grond geschept kan worden, mogen de bloeiende bolletjes buiten uitgeplant worden. Met pot en al op de terrastafel zetten mag natuurlijk ook. Tot lentebloeier van 2014 is uitgeroepen het kleinste trompetnarcisje ter wereld: Narcis Topolino, Italiaans voor ‘muisje’. Heel schattig. Dit narcisje heeft puntige crèmekleurige bloemblaadjes rond een geel trompetje en bloeit half maart. Het is een verwilderingsbolletje en dat is alleen maar een extra aanbeveling voor dit 15 cm hoge bolgewas met sprietig, en dus bescheiden, bladgroen. Plant dit muisje in de zon of in lichte schaduw. Ook nu in bloei: Anemone blanda, wit of rozerood, en Cyclamen coum, wit en karmijnrood.

...Anemone sylvestris, bloeit in maart-april...

Voor de afwisseling zijn ook eenjarigen te koop. Madelieven, Bellis perennis, bloeien het hele jaar, tenzij het vriest. De winterviolen, Viola, bloeiden al in de winter en houden dit nog vol tot in mei.

...violen op de buitentafel...

...Helleborus in de volle grond...

Als het een beetje meezit, qua temperatuur, lopen nu ook al vaste planten uit. De kerstroos, Helleborus, pronkt zelfs al met mooie klokken in prachtige kleuren. Ieder jaar is het weer een verrassing, hoe de zaailingen in bloei komen. De schoenlappersplant, Bergenia, maakt in februari een begin met zijn bloemstengels en nieuw blad.

...Viburnum bodnantense dawn...

En dan de struiken. Laag, zo’n 25 cm hoog, is de dopheide, Erica erigena. Bloeit de hele winter en is bestand tegen een temperatuur tot -20°! Ook geschikt als bodembedekker: voor een mooi kleurvak in de winter- en voorjaarstuin. Er zijn nog meer dopheides, groter en kleiner, en ze geuren allemaal. Hogerop bloeit Hamamelis, de toverhazelaar, in geel, oranje of rood. Ook deze struik geurt, net als Viburnum bodnantense ‘Dawn’. En dan vooral met je neus erin!

Alle planten zijn ‘live’ te koop in tuincentra, maar wie daar geen tijd voor heeft, kan ze ook ‘online’ bestellen en laten bezorgen: natuur langs de elektronische snelweg.

...en dat is bepaald geen slakkengangetje...

Februari 2014